Ruim 2000 militanten van de socialistische overheidsvakbond ACOD kleurden Antwerpen rood op 24 maart 2015. De ACOD organiseerde een “symbolische” betoging als opstapje naar een aangekondigde algemene 24 urenstaking op 22 april. De ACOD manifesteerde doelbewust in de stad van Bart De Wever – burgemeester, annex N-VA-partijvoorzitter, annex Belgisch schaduwpremier. Doelbewust, om te protesteren tegen de voortdurende afbraak van de openbare diensten door de rechtse regeringen, maar ook om op te komen voor de verdediging van de democratische rechten en vrijheden in de grootste stad van Vlaanderen.
Democratie?
Die democratische rechten en vrijheden staan onder druk in de Scheldestad. Zo stelde Antwerpse burgemeester harde voorwaarden voor zijn “toelating” tot betogen. Onder meer eiste de Antwerpse burgervader dat er “geen provocerende slogans zouden worden geroepen of meegedragen”. Ook wilde hij op voorhand weten wat de inhoud zou zijn van de toespraken en wie die zouden houden. Tenslotte stelde hij bij voorbaat de individuele organisatoren aansprakelijk voor eventuele gevolgen inzake ordeverstoring, hinder en gebeurlijke schade. Allemaal onaanvaardbare voorwaarden, waar de ACOD zich scherp tegen verweert.
Stakingsacties
Op het spoor na waren zowat alle openbare diensten vertegenwoordigd in de betoging, dikwijls met spandoeken waarop hun specifieke grieven te lezen waren (zie foto’s). De betoging ging overigens gepaard met stakingsacties bij De Lijn, de Antwerpse diensten voor kinderopvang en het stedelijk onderwijs in de Scheldestad. Ook in andere Vlaamse provincies werd her en der gestaakt. Vooral bij De Lijn was dit voelbaar, o.m. in Mechelen, Gent,…
Afbraak openbare sector
De redenen voor al dit ongenoegen zijn niet ver te zoeken. Zowel de Vlaamse als de federale regering hebben het immers gemunt op de openbare diensten en hun personeel. De openbare diensten zelf door een scherpe vermindering van hun werkingsmiddelen. Het personeel van haar kant zal in de toekomst – net zoals hun collega’s uit de privésector – niet alleen een indexsprong moeten verduren. Ze zullen ook langer moeten werken, voor een lager pensioen. Tegelijk worden collega’s die op pensioen gaan maar mondjesmaat vervangen. Met stijgende werkdruk en bijhorende stress tot gevolg. Om maar te zwijgen van de achteruitgang inzake publieke dienstverlening. Waardoor de openbare diensten langzaam maar zeker “rijp” gemaakt worden voor privatisering.
Oorlogsverklaringen
De uitdaging voor de vakbonden van de openbare sector is zo mogelijk dan ook nog groter dan voor de vakbonden uit de privésector. Beiden worden geconfronteerd met regeringen die de oorlog verklaard hebben aan de wereld van de arbeid. De openbare sector krijgt er echter nog een bijkomende oorlogsverklaring bovenop. Deze regeringen willen min nog meer de afbraak van de openbare diensten zelf.
Reactie op niveau?
Toch kunnen we niet anders dan opmerken dat de reactie vanuit de vakbondsleidingen al bij al onder het niveau van de uitdaging blijft. Om te beginnen laten de christelijke en liberale overheidsvakbonden de linkse ACOD de kastanjes vooralsnog alleen uit het vuur halen. Tot op de dag van vandaag is het onduidelijk of de andere vakbonden zullen deelnemen aan de geplande stakingsactie op 22 april.
Sociale dialoog?
De ACOD stelt zich terecht militanter op. Maar toch lijkt ook daar de wil om voluit te gaan niet echt aanwezig te zijn. De reden daarvoor moeten we zoeken bij de doelstellingen van de acties. ACOD-voorzitster Chris Reniers vat die als volgt samen: “Indien de regeringen zich niet engageren tot een sociale dialoog die oog heeft voor de bekommernissen van het personeel van de openbare sector en die echt resultaat oplevert, dan is de 24-urenstaking op 22 april onze volgende stap.”
Vraag is niet alleen of een 24 urenstaking daartoe zal volstaan. De vraag is vooral of de eis “sociale dialoog” wel de juiste is?
Handschoen opnemen
Deze regeringen hebben zoals gezegd de oorlog verklaard aan de werkende bevolking én aan de openbare diensten. Zo’n oorlogsverklaring beantwoord je niet met een vraag naar ‘dialoog’. Zo’n oorlogsverklaring beantwoord je met… het opnemen van de handschoen.
Voor de val van de regering(en)!
De vakbonden van de openbare sector doen er dan ook beter aan de plannen van de rechtse regeringen integraal te verwerpen en uitdrukkelijk te mobiliseren voor de val van deze regeringen. Binnenskamers zijn de ACOD-leiders het eens met die analyse. Waarop wachten zij om ondubbelzinnig daarvoor uit te komen?