• FRANÇAIS (LCR)

sap-rood.org

SAP

antikapitalistische lenteschool 2017
  • home
  • Wie zijn wij?
    • SAP
    • Uitgavenfonds Ernest Mandel
  • België
    • politiek
    • syndicaal-sociaal
    • verkiezingen 2014
  • internationaal
    • Afrika
      • Algerije
      • Burkina Faso
      • Egypte
      • Kenia
      • Marokko
      • Soedan
      • Tunesië
    • de Amerika’s
      • Argentinië
      • Bolivië
      • Brazilië
      • Chili
      • Colombia
      • Cuba
      • Ecuador
      • Guatemala
      • Haïti
      • Honduras
      • Mexico
      • Peru
      • Puerto Rico
      • Venezuela
      • Verenigde Staten (VS)
    • Azië
      • Cambodja
      • China
      • Filippijnen
      • Maleisië
      • Pakistan
      • Thailand
      • Vietnam
    • Europa
      • Italië
      • Luxemburg
      • Nederland
      • Noorwegen
      • Oekraïne
      • Portugal
      • Rusland
      • Schotland
      • Slovenië
      • Spaanse Staat
      • Turkije
    • internationale instellingen
    • Midden-Oosten
    • Oceanië
  • themas
    • antifascisme
    • antiracisme
    • cultuur
    • ecologie
    • economie
    • feminisme
    • geschiedenis
    • biografieën
    • jongeren
    • LGBT+
    • migratie
    • strijd en bewegingen
    • Uitgavenfonds Ernest Mandel
  • onze blogs
    • Ida en Evie schrijven
    • blog Flor Vandekerckhove
    • blog Marijke Colle
    • blog Pips Patroons
  • linkse linkjes
  • e-shop

Bosnische plenums organiseren van onderaf

24 september, 2014 door Rob Gerretsen

plenumSinds de protestgolf in februari organiseren Bosniërs zich in plenums. Rob Gerretsen neemt deze volkszittingen onder de loep. Gerretsen hielp in de jaren negentig hulpkonvooien te organiseren naar de door oorlog verwoeste Balkanlanden.

Na de etnische burgeroorlog van begin jaren negentig (1992-1995) is het neoliberalisme actief opgedrongen aan de bevolking. Mensen die werk hebben, verdienen 250 tot 450 euro per maand. De werkloosheid ligt echter tussen de 40 en 50 procent. Tegen de uitzichtloze situatie is begin dit jaar de bevolking in Bosnië- Herzegovina in opstand gekomen.

Op 5 februari demonstreerden ontslagen arbeiders van het geprivatiseerde chemische bedrijf DITA in Noord-Bosnië samen met het personeel van drie andere bedrijven. De mensen hadden geen vertrouwen meer in verkiezingen en wilden radicale acties.

De arbeiders kregen steun van werklozen en raakten slaags met de politie. Op 6 februari was er een betoging in de verwaarloosde en vervuilde arbeiders- en universiteitsstad Tuzla. Duizenden demonstranten bestormden regeringsgebouwen en bij straatgevechten vielen er 130 gewonden, onder wie 104 agenten.

Al snel werden er solidariteitsacties georganiseerd in de hoofdstad Sarajevo en in Zenica, Bihac en Mostar. Betogers riepen ‘dieven’ en ‘revolutie’ en schreven dat ook op de muren met graffiti. De lokale krant Dnevni Avaz schreef: ‘Dit is een kreet van woede, honger en wanhoop. Dit heeft zich jaren opgestapeld en nu komt het tot een uitbarsting.’

In deze dagen brachten de ‘inwoners van de straten van Sarajevo’ enkele eisen naar voren. Zij vonden het wel jammer dat er wat kapot was gegaan tijdens de protesten, maar ze verklaarden meteen dat de schade van de afgelopen twintig jaar die door de machthebbers is veroorzaakt, oneindig veel erger is. Zij eisten het onmiddellijk aftreden van de regering en onmiddellijke vrijlating van gevangengenomen demonstranten.

De demonstranten in Bihac hadden een lijst met dertien punten. Naast de eis van het vervangen van de regering eisten ze een gelijkere verdeling van de salarissen in de openbare en private sector en het openbaar maken van officiële documenten.

Balkan-Lente

Door de opstanden ontstond er een machtsvacuüm, dat deels werd ingevuld door de directe democratie van de plenums – onverwacht ontstane volksvergaderingen van wisselende grootte en samenstelling. Het blog van het plenum van Sarajevo schreef: ‘Als je tegen de heersende klasse bent en tegen omkoping, corruptie, diefstal, nepotisme, hypocrisie, … sluit je dan bij ons aan.’

In het begin kwam het plenum in Tuzla iedere dag bijeen, later twee keer per week. Daar waren rond de duizend inwoners aanwezig. De discussies gaan over veel actuele zaken, onder andere over het weer opstarten van gesloten fabrieken.

Er zijn commissies en werkgroepen ingesteld, deels parallel aan de bestaande ministeries. De plenums proberen zo veel mogelijk de regering te controleren en beslissingen aan te vechten of terug te draaien.

De plenums hebben geen leiders, maar wel roulerende voorzitters om de discussie te structureren. Beslissingen worden bij meerderheid genomen. Arbeiders vormen de kern, maar zij trekken ook studenten, werklozen en gepensioneerden aan. In andere delen van voormalig Joegoslavië volgen mensen de gebeurtenissen.

Er wordt al gesproken over een Balkan-lente. De socialistische organisatie Radnicka Borba uit Kroatië noemt het plenum van Tuzla de belangrijkste politieke gebeurtenis in decennia en een blijvend voorbeeld voor de gehele regio.

Het belang ervan ligt erin dat in de plenums de arbeidersklasse de kern vormt, dat het openstaat voor de brede massa van de bevolking en dat het als politieke kracht de belangen van de hele stad probeert te vertegenwoordigen. En natuurlijk dat het onafhankelijk is van de bestaande corrupte machten. Het is een nieuwe politieke instelling.

Sommige deelnemers bezochten andere plenums en kwamen met hun verslagen weer terug. Zo begonnen de plenums met elkaar te overleggen en gingen zij eisen stellen op federaal niveau, zoals de verandering van wetgeving en het stopzetten van subsidies aan politieke partijen en organisaties.

Zo werd op 15 maart een lijst met tien gemeenschappelijke eisen, die al waren aangenomen door de plenums van Zenica, Mostar en Bugojno, gepubliceerd op de website van het plenum van Sarajevo en besproken in het plenum van Tuzla. Op 9 april werden negen van die tien gemeenschappelijke eisen aangenomen – één eis werd door de meerderheid verworpen.

Sinds februari zijn er plenums in Tuzla, Sarajevo, Zenica, Mostar, Travnik, Brcko, Gorazde, Konjic, Cazin, Donji Vakuf, Fojnica, Orasje en Bugojno. Hier en daar hebben ze tastbare resultaten bereikt. In Tuzla zijn sommige bonussen en privileges van politici afgeschaft.

Maar het zal lastig zijn om een zekere continuïteit en vastigheid aan de structuur en de macht van de plenums te geven. Daarvoor is een bewuste antikapitalistische strategie en organisatie nodig met een duidelijk perspectief.

*Foto : Bijeenkomst van het plenum van Sarajevo, 24 februari.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op socialisme.nu

 

Print Friendly, PDF & Email

Categorie: Bosnië

 Facebook Twitter Flickr YouTube E-mail
hallo kameraad
lid-wrden
strijdfonds

zoeken

FeMiNiSmE–YeAh!archief Ernest Mandel IRJ 2017
Anticapitalista

cultuur

Film: Der Junge Karl Marx van Raoul Peck

Door Michael Löwy

De film Der Junge Karl Marx die de grote Haïtiaanse filmmaker Raoul Peck aan de jonge Marx wijdde, is een echt meesterwerk. Het is tevens het werk van een cineast die kant koos: die van de onderdrukten en uitgebuitenen die strijden voor hun emancipatie. Vandaar zijn belangstelling voor een zekere … [Meer lezen ...]

Tags

abortus asiel asielzoekers BBTK-SETCa Bechdel beweging bezuinigingen cinema culture ecologische economie Fellini Feminisme film FN FOD Financiën Gender IIRE indignados K&SR klimaatsverandering klimaattop COP 19 kolonialisme koopkracht overheidsdienst politiek Racisme Soberheid sociaal sociale Sorrentino staking stakingsrecht storm Taubira theorie Ulrike Meinhof vakbeweging vluchtelingen vrouwen werkloosheid
…en presto, het grooit!

"Van ieder naar zijn vermogen, aan ieder naar zijn behoeften."
--Karl Marx

Internationaal Revolutionair Jongerenkamp

IRJ 2017
Viva la IV!

Onze oude website kan je nog steeds hier raadplegen.

kalender artikels

juni 2025
Z M D W D V Z
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930  
« okt    

image bank

  • DSC_0141
  • DSC_0140
  • DSC_0139
  • DSC_0137
  • DSC_0138
  • DSC_0136
  • DSC_0135
  • DSC_0132
  • DSC_0133

categorieën

andere hulpmiddelen

  • archieven
  • sitemap
  • folders te downloaden

SAP-LCR