Grasduinend in mijn archief stoot ik op een oud knipsel uit de Spaanse krant El Pais waarin men zich afvraagt of Marx al dan niet een Jood was (Carlos Marx ¿era judío?, 19 oktober 1986). Het artikel laat hierover diverse meningen de revue passeren. Eén interveniënt reageert negatief. “Marx’ vader had zich laten bekeren, Karl […]
Byt of de postrevolutionaire levensstijl
In 1923 publiceerde Trotski Kwesties van het dagelijkse leven, reeks artikels daarvoor in de partijkrant Pravda waren verschenen. De ondertitel luidde: Het tijdperk van het culturele militantisme. Het centraal begrip van deze culturele interventie is “byt” (Быт), wat je kan vertalen als het dagelijkse leven, manier van leven, levensstijl of zelfs als levenskunst. Trotski zelf […]
Taal, cultuur en politiek
De taal, gesproken, geschreven of uitgedrukt in gebaren is een wezenlijk attribuut van de menselijke soort. Zonder taal geen culturele overdracht van de ene generatie naar de andere, dus gen mensdom. Kennis en cultuur over het algemeen zijn genetisch niet erfelijk. De culturele functie van de taal brengt soms problemen met zich mee, denk maar […]
Vodka
Vodka is het verkleinwoord van het Russische voda, water. Deze kwantitatieve vorm voor vele sterke spiritualiën die gewoonlijk genoten worden in kleine glaasjes, vind je terug in diverse Eurpose culturen. Zo heb je de Spaanse gotita, de Franse goutte, het Engelse drop, de Vlaamse druppel, de Duitse Kurze, de Italiaanse bicchierino, de Portugese gota, die […]
De vier seizoenen
Zegt u dat iets, de Vier Jaargetijden ? Natuurlijk: het muziekje dat je soms hoort in de telefoon als je moet wachten. Het is een van de grootste hits uit de zogenaamde “klassieke” muziek en de componist ervan is Antonio Vivaldi, de roodharige pastoor uit Venetië. Zijn concerto is een voorbeeld naast veel anderen van […]
Schone armoede, sublieme ellende
In mijn Congolese kinderjaren werd mijn aardrijkskundige kennis uitgebreid dankzij het Amerikaanse maandblad National Geographic. U hebt zeker, al was het maar bij de tandarts, een blik geworpen op deze publicatie, gedrukt op glanspapier en vol prachtige foto’s. De natuur pronkt er in al zijn glorie en de exotische volkeren schitteren er in al hun […]
Decadentie
U kent wellicht het stripverhaal Asterix en de Olympische Spelen. De sober levende Griekse atleten komen er in opstand als ze merken met hoeveel smaak onze Galliërs genieten van hun copieuze maaltijden. De Olympische Senaat brandmerkt de Galliërs als decadent, maar de atleten willen ook decadent worden. Genieten van het leven is in sommige ogen […]
November ongeneeslijk
Het gebeurt af en toe dat ik tweedehands poëzie koop. Een van die aankopen deed ik in Engeland, op 29 november 1995 (ik vermeld steeds de datum van mijn aankoop op het schutblad, dat geeft enige chronologie aan mijn leven). Het is het gewrocht van ene Charles Kingsley en verscheen voor het eerst in 1889. […]
Luister en ellende van de maharadjas
U kent misschien de uitdrukking “zo rijk als een nabob”. Maar wie waren die nabobs? De gouverneurs en andere grootwaardigheidsbekleders van de sultan droegen die naam gedurende de moslim-overheersing in India tussen de 15de en 17de eeuw. De sultans stonden bekend voor hun luxueuze levensstijl, gewaarborgd door de staatskas. De nabobs deelden in de rijkdom, […]
Belgisch surrealisme
Verwacht u niet aan een Belgenmop. Ik ga het hebben over het surrealisme als kunstbeweging en niet over de politieke functionering van het koninkrijk van Filip I, de katholieke vorst die op mysterieuze wijze in 2013 die andere katholieke koning opvolgde, namelijk Filips II (1527-1598), de man die altijd werd geëerd door Willem de Zwijger, […]