Marcel Reich-Ranicki, graffiti op een muur in Menden, Duitsland. De literatuurcriticus is zo bekend dat hij er het straatbeeld siert. Marcel Reich-Ranicki stierf op 18 september. Misschien zegt dat je weinig, maar mij gaf dat overlijden toch de gelegenheid om de man beter te leren kennen, want in de daaropvolgende dagen haalde ik zijn […]
Trotsky in de DDR
De titel is alvast geslaagd ― so far so good. Hij viel me spontaan te binnen terwijl ik een stuk van Jan Willem Stutje aan ’t lezen was waarin hij het over de toneelauteur Peter Weiss had. (1) Maar, zo vroeg ik me vervolgens af, kan ik zelf een kort stukje over deze Weiss schrijven? […]
Meemijmeren over films met Zizek
Films zijn vaak uitermate geschikt om bij weg te dromen. Een film kan een prima uitje zijn naar een andere wereld. Een wondere wereld zonder allerhande dagelijkse beslommeringen. Een wereld ver weg van ons aardse tranendal. Een wereld vol harmonie en gelukzaligheid. Hoera! Maar een film kan ook prikken en schuren. Een film kan ook […]
Tot in de kist
‘Wie op z’n twintigste geen communist was, is nooit jong geweest’. In mijn persoonlijk opgestelde klassement van de giftigste uitspraken aller tijden neemt die zin een toppositie in. Giftig is hij vooral omdat het vervolg zich laat raden: ‘Wie op zijn veertigste nog altijd communist is, is nooit volwassen geworden.’ De uitdrukking is niet alleen […]
“Dit is niet de tijd “, Lou Reed
Een greep uit het lied van Lou Reed, “There is no time” uit de plaat New York van 1989. Het is misschien te beschouwen als het politiek testament van Lou Reed. Je kan het hier beluisteren. Het is niet de tijd om de vlag te groeten, om feest te vieren, handjes te […]
Elysium: een hemels paradijs voor de rijkste 1%
Na het succes van District 9 kreeg regisseur Neill Blomkamp carte blanche om een blockbuster van formaat te creëren, die eveneens een sterke politieke boodschap meekrijgt. Elysium draait om de kloof tussen arm en rijk en de ‘illegaliteit’ van de bewoners van een verpauperde aarde. In het universum van 2154 heeft de rijkste 1% zijn […]
Krapuul
Heeft men er u al van kunnen overtuigen dat de politieke begrippen links en rechts tot het verleden behoren? Bent u ook van mening dat er geen maatschappelijke klassen meer bestaan, dat heel de bevolking inmiddels één grote middenklasse vormt, met bovenaan en onderaan enkele aanstootgevende restanten uit het verleden? Uit dat verleden rest ons […]
Mud of de romantiek van het modderige liefdesverdriet
Het gebeurt niet alle dagen, maar het decor van Jeff Nichols’ film MUD is dat van de kleine luiden aan de oevers van de Mississippi. De zonsondergangen zijn prachtig, de wereld van de mensen afzichtelijk behalve voor wie van pittoreske armoede houdt, genre Geographical Magazine. In de bioscoop zijn we gewend aan de residentiële wijken […]
Moord als onschuldig genot
Hoe verklaar je dat miljoenen mensen genieten van een misdaadverhaal, een genre dat niet bestond voor de 19de eeuw en dat in de 20ste alsmaar meer lezers kreeg? Enkele antwoorden op die vraag vind je in een boekje van Ernest Mandel, de Belgische (en Vlaamse) revolutionair die tussen 1923 en 1995 de wereld doorkruiste. Het […]
Een cultuurrubriek, waarom eigenlijk?
Het woord cultuur roept bij het doorsnee publiek eerst en vooral de Kunst met hoofdletter op, die van de grote schrijvers, schilders, componisten en filmmakers, het gebenedijde brood van de hogere cultuurindustrie. In feite hebben we hier te maken met een vorm van aanbidding. De grote kunstenaars zijn de idolen van een illusoire elite die […]