Vijfendertig jaar lang, van 1884 tot 1919, was Duitsland een koloniale mogendheid. De conferentie van Berlijn in 1884-1885 zorgde voor een opdeling van Afrika. Leopold II kreeg de Congo toegewezen en Bismarck verrijkte het Duitse Rijk met Togo, Kameroen, Zuidwest Afrika (Namibië), Oost-Afrika (Tanzanië, Burundi en Rwanda) en in de Stille Oceaan met Nieuw-Guinea, enkele […]
Duitsland en haar lutheraans nationalisme
In een hele reeks Duitse steden en daarbuiten wordt dit jaar Maarten Luther met de nodige luister herdacht. Toen de augustijner monnik in 1517 zijn 95 stellingen over de misstanden in de Kerk op de poort van de slotkerk van Wittenberg bevestigde, vermoedde hij niet dat een schokgolf Europa zou treffen: de Hervorming. De ondermijning […]
Oktober 1917 en de Belgische arbeidersbeweging
Uitgeverij Memogrames en het CarCoB (de Franstalige tegenhanger van het Dacob, het “Archief en bibliotheek voor de studie van het communisme”) gaven onlangs een boek heruit dat in 1967 geschreven werd door Claude Renard, militant van de Kommunistische Partij van België (KPB). De heruitgave is interessant om verschillende redenen. Vooreerst omdat het werk minutieus de […]
Film: de Black Panthers als voorhoede van de revolutie
Black Lives op het witte doek Terwijl de Black Lives Matter-beweging volop actief is in de Verenigde Staten en strijd voert tegen racisme, politiegeweld en de sociale achterstelling van de zwarte bevolking, werden in de voorbije jaren enkele interessante films en documentaires gedraaid over de geschiedenis van de strijd van de zwarte Amerikanen voor gelijke […]
Gramsci en de Russische Revolutie
Tachtig jaar geleden, op 27 april 1937, overleed Antonio Gramsci, nadat hij de laatste tien jaar van zijn leven in een fascistische gevangenis had doorgebracht. Gramsci kreeg later erkenning voor het theoretische werk van zijn aantekeningenboeken uit de gevangenis. Maar zijn politieke bijdragen begon hij al tijdens de Eerste Wereldoorlog toen hij een jonge student […]
De grote cowboystaking
Op 23 maart 1883 kreeg een groep cowboys opdracht om de kudde naar de markt te brengen. Ze wilden boter bij de vis en omdat het geld er niet meteen kwam legden ze het werk neer. De actie nam uitbreiding en gedurende bijna drie maaanden kregen zeven grote ranches met een werkstaking te maken waarbij […]
Vanaf het Finland Station
Goed honderd jaar geleden, in de nacht van 3 april 1917, kwam Lenin aan op het Finland treinstation in Petrograd. Daarmee zou hij de strategie van de Bolsjewiki omgooien en het verloop van de Russische revolutie veranderen. Toen Vladimir Lenin honderd jaar geleden in Petrograd aankwam in de ‘verzegelde’ trein, die vanuit Zwitserland door Duitsland […]
Saluut aan Catalonië
“Een volkomen juiste, onbevooroordeelde verantwoording van de gevechten in Barcelona zal er nooit komen, want de bronnen bestaan niet die daarvoor nodig zouden zijn. Het enige materiaal van toekomstige geschiedschrijvers zal een berg beschuldigingen en partijpropaganda zijn.” George Orwell in Saluut aan Catalonië. Over sommige gebeurtenissen geraken we niet uitgepraat, zelfs al zijn ze al […]
Een bloedig kolonialisme: de Indische onafhankelijkheidsoorlog 1945-1949
In De brandende kampongs van Generaal Spoor beschrijft Rémy Limpach de Nederlandse koloniale oorlog in Indonesië. De Nederlandse troepen gebruikten structureel extreem geweld, zowel tegen opstandelingen als tegen de bevolking zelf. Tot welke conclusies leidt dit? Bij de publicatie van De brandende kampongs van Generaal Spoor werd het debat over de koloniale oorlog in Indië, […]
Duistere tijden voor de historische herinnering in Oost-Europa
Foto: het inmiddels verwijderde standbeeld van Georg Lukács in Boedapest In verschillende landen van Oost-Europa hebben de meest reactionaire rechterzijdes zich weten te versterken in de voorbije jaren. In Polen regeert sinds 2015 het ultraconservatieve Recht en Rechtvaardigheid van Jaroslaw Kaczyński; in Hongarije bestuurt sinds 2010 de partij Fidesz van Viktor Orban, terwijl de fascisten […]
