De opkomst van de Corbyn – beweging heeft ervoor gezorgd dat de Labour Partij gegroeid is van 200.000 leden direct na de algemene verkiezingen in 2015 tot ruim 500.000 leden nu. Dat is een enorme groei en een groot verschil met de andere traditionele linkse partijen in Europa die allemaal in verval zijn. Het betekent ook dat Labour nu de grootste linkse partij in Europa is.
De opkomst van de Corbyn – beweging heeft ook geleid tot het ontstaan van Momentum, een heel actieve en belangrijke organisatie in die beweging. Momentum is verbonden met Labour maar is daar als organisatie geen lid van. Een gedeelte van de leden is ook lid van Labour, maar de meerderheid niet.
Momentum is het resultaat van het samenkomen van twee initiatieven in het najaar van 2015. Het eerste was het initiatief om na de eerste overwinning van Jeremy Corbyn de verschillende linkse groepen in Labour te verenigen om zijn strijd beter te kunnen ondersteunen. Het tweede was het initiatief om de grote groep vrijwilligers uit de eerste verkiezingscampagne van Corbyn niet verloren te laten gaan en te organiseren in een nieuwe sociale beweging. Na één jaar heeft Momentum 20.000 leden, 180.000 aanhangers en 160 lokale afdelingen.
“Momentum heeft een dubbele strategie. Wij willen de Labour Party open, participatief en democratisch maken. Wij willen dat het een activistische partij wordt, in iedere gemeenschap georganiseerd om te winnen op basis van Corbyn’s platform. Wij willen de partij veranderen zodat wij het land kunnen veranderen. Maar wij willen ook zorgen voor een punt van verbinding tussen de beweging en de partij om deze beweging te gebruiken om een volksmacht te bouwen en de mogelijkheden aan de basis te vergroten,” aldus James Schneider, de nationaal coördinator van Momentum (1). In januari of februari 2017 zal Momentum haar eerste congres houden en dan zal ook de nu gebrekkige democratische structuur van de organisatie worden besproken.
In onderstaande verklaring legt Socialist Resistance, de zusterorganisatie van de SAP in de UK, uit waarom ze hun focus van Left Unity verleggen naar Momentum.
“De Corbyn beweging is in de Britse politiek de belangrijkste ontwikkeling op links in het politieke leven van de meesten van ons. Het is de radicalisering met de grootste kans op een doorbraak in de omvorming van links en om een verschil te maken op het niveau van de regering.
De Labour Partij heeft nu meer dan een half miljoen leden en dat aantal is groeiende. Ze hebben meer leden dan de Tories, Liberale Democraten, de Groenen en de Schotse Nationale Partij bij elkaar. Veel van de nieuwe leden zijn jonge activisten voortgekomen uit recente bewegingen zoals Occupy, UK Uncut, de Groenen en de op directe actie gerichte milieubeweging.
Het is heel goed mogelijk dat het miljoen leden, waarnaar Jeremy Corbyn streeft, wordt gehaald. Een dergelijk ledenaantal vergroot de kansen van Labour om na de volgende verkiezingen de grootste partij in het Britse parlement te worden en, hopelijk, om de nieuwe regering te vormen door een progressieve alliantie met andere partijen.
Momentum heeft ongeveer 20.000 leden. Hoewel er een gebrek is aan interne democratie, is het een echte basisbeweging die zich richt op massa-campagnes. Het is een stap naar het soort van sociale beweging waarvoor Corbyn en McDonnell pleiten.
De opkomst van het Corbynisme is natuurlijk geen gemakkelijk proces geweest. Het heeft zelfs de vorm gekregen van een slagveld met het Blairisme en de andere rechtse stromingen binnen Labour wat in augustus resulteerde in een poging tot een coup in de Parlementaire Labour Partij. Dit conflict is niet verdwenen. De Labour Partij bestaat feitelijk uit twee partijen in één organisatie, die enkel bij elkaar worden gehouden door het Britse kiesstelsel en de sterkte van het merk Labour. Het gevecht om Labour naar buiten te richten, en tegelijkertijd de schade veroorzaakt door de rechtervleugel te beperken, zal de komende maanden een voortdurende strijd blijven.
Maar de positie van Corbyn is door twee recente gebeurtenissen aanzienlijk versterkt.
De eerste was Corbyn’s kolossale overwinning in de twee verkiezing voor het leiderschap van de Labour Partij. De tweede was de manier waarop hij en zijn team de daaropvolgende Labour conferentie heeft gebruikt. Daar heeft hij niet alleen succesvol de oorspronkelijke lijn van het Corbynisme verdedigd, maar het ook aanzienlijk weten te versterken. Wel blijven wij belangrijke verschillen van mening houden met het team Corbyn over de Schotse onafhankelijkheid, het kiesstelsel en progressieve allianties.
Corbyn bekrachtigde niet alleen zijn anti-soberheidsbeleid en zijn vastbeslotenheid om de partij te democratiseren door macht over te dragen aan de leden (wat op zich al een transformatie is). Hij verdedigde ook in sterke mate immigratie en beargumenteerde dat het de taak was om de sociale problemen veroorzaakt door de soberheidspolitiek aan te pakken en niet om migranten daarvan de schuld te geven. Dit is een belangrijk verschil met het anti immigratiebeleid en het door de twee partijen (bedoeld worden Labour en de Conservatieven) gedeelde staatsracisme dat Labour historisch kenmerkt. Hij ging ook verder door het vrije verkeer van mensen in Europa te verdedigen.
Er waren nog andere belangrijke resultaten op de Labour conferentie, zoals de belofte om fracking compleet te verbieden en de houding tegen klimaatsverandering te versterken. Evenals de belofte om een einde te maken op het recht op kopen van gemeentelijke woningen (heel belangrijk), het aftoppen van de huren en om de lokale overheden het recht te geven om geld binnen te halen voor de bouw van nieuwe gemeentelijke woningen. Het terugdringen van de anti-vakbondswetten is ook van cruciale betekenis, evenals het herstellen van de collectieve onderhandelingsstructuren – de loonraden. Hij plaatste het geheel in een uitgesproken socialistisch perspectief – “het socialisme voor de 21ste eeuw.”
Deze maatregelen gaan scherp in tegen de neoliberale consensus en het soberheid-lite programma van de vorige Labour leiders. Ze zouden onmiddellijke verbeteringen voor de meerderheid betekenen en vertrouwen geven voor de strijd voor radicalere maatregelen.
Socialist Resistance heeft als gevolg van deze ontwikkeling twee centrale (en met elkaar verbonden) conclusies getrokken. De eerste is dat het Corbynisme nu (overweldigend) de belangrijkste focus van de politieke radicalisering in Engeland en Wales vertegenwoordigd. Left Unity heeft sinds haar oprichting een belangrijke rol vervult en SR is sinds haar start in 2013 een enthousiaste supporter geweest. Maar we zijn tot de onvermijdelijke conclusie gekomen dat de ruimte voor Left Unity links van Labour snel wordt afgesloten en wordt overgenomen door de Corbyn – beweging.
Jeremy Corbyn constateerde een soortgelijk punt in zijn speech voor de Labour conferentie. Hij merkte op dat in andere landen de radicalisering de vorm had gekregen van nieuwe linkse partijen die breken met het neoliberalisme, terwijl in Engeland dat proces plaatsvindt door een traditionele partij, de Labour Partij.
Wij hebben daarom de beslissing genomen om het zwaartepunt van onze politieke activiteiten te verplaatsen naar de Corbyn beweging om in de volgende verkiezingen effectiever te kunnen vechten voor een door Jeremy Corbyn geleide anti-soberheidsregering. Wij hopen dat geheel links zich zal scharen achter de strijd voor een dergelijke regering. Dat zal de beste mogelijkheid geven om het neoliberalisme en haar soberheidspolitiek te verslaan en de deur te openen voor radicalere veranderingen.
Dit is geen breuk met het idee dat wij lang hebben verdedigd om in Europa radicaal linkse partijen links van de sociaal democratie op te bouwen. Het is de voortzetting van die politiek via een andere route.
Wij zullen waar het kan blijven samenwerken met Left Unity, en sommige van de SR – leden zullen lid van en actief blijven in Left Unity. Wij denken echter dat de beweging achter Jeremy Corbyn, John McDonnell en Diane Abbott in de huidige situatie de meest effectieve manier is om een radicale anti-soberheidspartij op te bouwen.”
Noot:
1) https://www.jacobinmag.com/2016/10/momentum-labour-party-corbyn-uk/
Nederlandse vertaling: Frank Verbeek voor Grenzeloos.
