In het weekend van 5 en 6 mars, in aanloop naar de internationale dag voor de rechten van de vrouw op 8 maart, was de straat van de vrouwen! Op 5 maart vond in Brussel een niet-gemengde feministische betoging plaats en op 6 maart de manifestatie van de Vrouwen Zonder Papieren. We komen hier even terug op deze twee elkaar aanvullende acties.
“Van wie is de straat? De straat is van ons!” Op 5 maart kon je moeilijk naast de betoging kijken die van het Zuidstation naar Sint-Gillis Voorplein trok. Er waren een honderdtal deelneemsters, uitsluitend vrouwen (de manifestatie stond open voor iedereeen die een onderdrukking als vrouw ondergaat). Er werd geprotesteerd tegen alle geweld gericht tegen vrouwen, met de nadruk op het paternalisme, het ontkennen van machistisch geweld, het culpabiliseren en instrumentaliseren van feminisme. Ook deze keer ging er van deze manifestatie, die voor het tweede opeenvolgende jaar werd opgezet op initiatief van Feminisme Yeah, een bijzondere energie en kracht uit. Ze speelt zeker een rol van “empowerment”. Als vrouwen samen betogen en een gemeenschappelijke boodschap uitdragen maakt ons sterker, het is op momenten zoals deze dat het bewustzijn van de collectieve en politieke dimensie van vrouwenonderdrukking toeneemt.
Er hing een dynamische, solidaire en open sfeer tijdens de optocht. We passeerden langs verschillende symbolische plaatsen. De eerste halte was voor het hotel Conrad, waar in 2008 een twintigtal vrouwelijke slaven in dienst van een prinses van de Emiraten waren ontdekt. Op de tonen van het vrouwenlied, met het refrein “Levons-nous, femmes esclaves, et brisons nos entraves” hebben we de uitbuiting van vrouwen in de ganse wereld aangeklaagd. De volgende plaats die we aandeden was nummer 29 van de Rue Blanche, voor het huis waar in de jaren ’70 een zelforganisatie van vrouwen was gevestigd. Nadine Plateau, een van de oprichtsters van de Vrouwenuniversiteit en Sophia, bracht er het onthaal van Chileense vrouwen tijdens de dictatuur in herinnering, maar ook de cursussen mechanica door en voor vrouwen die in het gebouw werden gegeven.
Vervolgens trokken we naar het Moricharplein, waar een feministische agora werd gehouden. Deze maakte het mogelijk om het over een dikwijls weggemoffelde realiteit te hebben en iedereen het woord te geven. Met de bedoeling de strijd voort te zetten, permanent, dag na dag, ontbonden we de manifestatie al zingend op het Sint-Gillis Voorplein. Merken we nog even op dat de politiebegeleiding bijzonder zichtbaar en verdrukkend was, vooral toen werd gevraagd om een deel van de route enkel op het voetpad te betogen. Het blijft actueel, de slogan die we lieten weerklinken: “Bevrijdt ons niet, dat doen we zelf!”
Vrouwen Zonder Papieren
Een dag later trok dan weer de betoging van Vrouwen Zonder Papieren door de Brusselse straten. Deze werd georganiseerd door het Comité van Vrouwen Zonder Papieren en de Coördinatie van Mensen Zonder Papieren van België. Waarom waren er twee aparte vrouwenbetogingen? Er was gepraat over een gemeenschappelijke manifestatie, maar het belang enerzijds van het naar voor brengen van de specifieke situatie waarin vrouwen zonder papieren verkeren, zonder hun boodschap te verdrinken in andere eisen, werd snel duidelijk, net als de behoefte aan een niet-gemengde betoging anderzijds. De manifestatie van Vrouwen Zonder Papieren stond ook open voor mannen, die dan ook talrijk aanwezig waren.
Uiteindelijk stapten ongeveer 500 mensen op voor de regularisatie van alle mensen zonder papieren, ondanks de vreselijke weersomstandigheden. In de loop van de manifestatie werd een vrouwenblok gevormd dat uiteindelijk de kop vaan de betoging heeft kunnen nemen. “Oh la la, Oh lé lé, solidarité avec les femmes sans papiers!”. Een succesvolle actie die het mogelijk maakte zij die meestal in de schaduw verborgen worden gehouden, zichtbaar te maken.
Een fotoreportage (foto’s: Feminisme Yeah)
