De verkiezingen in Denemarken op 19 november voor de regionale raden en de gemeenteraden werden een historisch succes voor de Eenheidslijst / Rood-Groene Alliantie (RGA). We zijn nu een partij met een nationale aanwezigheid in alle regio’s en plaatsen in Denemarken. Tegenover de vorige verkiezingen in 2009 gingen we van 2,3 % naar 6,9 %. De RGA heeft nu zetels in 79 gemeenteraden in alle regio’s van Denemarken, tegenover een aanwezigheid in slechts 10 gemeenteraden en 1 verkozene in de hoofdstedelijke regio rond Kopenhagen vroeger. Het totaal aantal verkozenen in de gemeenteraden is van 14 naar 119 gegaan, in de regionale raden van 1 naar 15.
Bovendien geeft het behaalde resultaat de RGA een zetel in de Nationale Organisatie van Gemeenten, die de begrotingen van de gemeenten met de regering overlegt, en die tot nu toe de ene bezuiniging na de andere heeft aanvaard, ook al was er vroeger een meerderheid van Sociaaldemocraten en Socialistische Volkspartij (SFP, een links sociaaldemocratische partij). Dit geeft de RGA de kans om de consensus rond het besparingsbeleid te doorbreken.
Het resultaat van de lokale verkiezingen is het beste voor de RGA sinds onze oprichting in 1989. Het was veel beter dan het doel dat we ons in deze verkiezingen hadden gesteld, namelijk 100 gemeenteraadsleden halen en ongeveer 5 à 6 % van de stemmen. Het resultaat was uiteindelijk het beste resultaat voor een partij links van de sociaaldemocraten sinds de naoorlogse gemeenteraadsverkiezingen in 1946.
In Kopenhagen werd de RGA de tweede grootste partij met 19,5 % van de stemmen. De sociaaldemocraten werden de grootste met 27,8 % van de kiezers. Tijdens de nachtelijke onderhandelingen volgend op de stembusgang kreeg de RGA in Kopenhagen de belangrijke zetel van burgemeester verantwoordelijk voor het Departement van Constructie en Technische Zaken, wat ons een kans geeft om prioritait werk te maken van groene investeringen en jobcreatie in de Deense hoofdstad (1).
In de tweede en derde grootste steden van Denemarken, Aarhus and Aalborg, werd de RGA de derde partij na de sociaaldemocraten en liberalen. Maar bovenal betekent deze uitslag dat we nu in alle hoeken van Denemarken bestaan en een rol spelen in de lokale politiek in de meerderheid van de Deense gemeenten. Dit is een belangrijke stap voorwaarts die ons hopelijk helpt dit succes te consolideren.
Het algemene resultaat van deze verkiezingen was een nederlaag voor de sociaaldemocraten en de SFP, die samen de regering vormen. Die nederlaag geeft duidelijk weer dat veel kiezers het vertrouwen hebben verloren dat ze in beide partijen hadden toen ze de regering vormden. Ze worden bestraft voor het voortzetten van de neoliberale economische politiek van de vorige rechtse regering, die door de linkse kiezers werd bestreden.
De SFP vermmor meer dan de helft van hun lokale kiezers, met slechts 5,6 % nu tegenover 14,5 % bij de verkiezingen van 2009. De sociaaldemocrateen verloren ook kiezers, maar behielden hun positie als grootste partij in de gemeenteraden. De derde regeringspartij, de sociaal-liberalen van Venstern (de “Linksen”), ging vooruit van 3,7 % naar 4,8 % van de stemmen. Helaas hebben hun nieuwe verkozenen in heel wat plaatsen een alliantie aangegaan met rechts.
De belangrijkste rechtse oppositiepartij won stemmen en werd de partij die het meeste burgemeesters behaalt, maar hun succes werd niet zo groot als ze hoopten, ondermeer door een reeks recente schandalen rond hun partijleider.
De conservatieve partij behaalde het slechtste resultaat in haar geschiedenis, maar het was toch beter dan voorspeld, vooral dankzij haar sterke lokale inplanting.
Extreemrechts, de Deense Volkspartij (DFP) behaalde 10,1 % van de stemmen. Haar nieuwe stemmen kwamen vooral van voormalige sociaaldemocratische kiezers die teleurgesteld waren in het besparingsbeleid van de sociaaldemocraten, en van voormalige kiezers van de conservatieven. De partij zou een burgemeester kunnen krijgen van de sociaaldemocraten in de gemeenteraad van Hvidovre, in de buurt van Kopenhagen, maar de onderhandelingen zijn nog niet afgerond. De DFP heeft al een van de 7 burgemeesters in Kopenhagen gekregen. Het is de eerste keer in de Deense politiek dat de DFP een burgemeester behaalt.
De extreme neoliberalen van de Liberale Alliantie behaalden 2,9 % van de stemmen, een duidelijk succes vergeleken met de vorige verkiezingen toen de partij maar een gemeenteraadszetel behaalde.
In het algemeen was dit een historisch succes voor onze partij. De resultaten stellen ons beter in staat om het welzijn, de gezondheid en sociale zekerheid van de bevolking te verdedigen, en een groene politiek naar voor te brengen om jobs te creëren. Bovendien is het een kans om onze positie te versterken als een van de leidende partijen in de arbeidersbeweging in Denemarken. Het is duidelijk dat de kiezers de RGA beloonden omdat we tegen de besparingen vechten en tegelijkertijd pragmatisch voor elke verbetering opkomen voor gewone mensen en het milieu.
De nationale resultaten van de gemeenteraadsverkiezingen (tussen ( ) is de evolutie tegenover de vorige verkiezingen)
Sociaaldemocraten: 29,5 % (-1,1)
Liberalen: 26,6 % (1,8)
Deense Volkspartij: 10,1 % (2)
Conservatieven: 8,6 % (-2,4)
EL / Rood-Groene Alliantie: 6,9 % (4.6)
Socialistische Volkspartij: 5,6 % (8,9)
Sociaal Liberalen: 4,8 % (1,1)
Liberale Alliantie: 2,9 % (2,6)
Andere: 5 % (0,4)
Noot:
1) Voor meer info over het Deense kiessysteem bij de gemeenteraadsverkiezingen: http://cphpost.dk/local-elections-13/why-does-copenhagen-need-seven-mayors-understanding-city-council
* Anne Rehder is verantwoordelijke voor het internationale secretariaat van Enhedslisten / Rood-Groene Alliantie.
