De aanslagen in Parijs en de afkondiging van fase 3 van het terrorisme-alarm in eigen land (iets wat trouwens ook al eerder voorkwam) blijken voor de leiding van het ABVV aanleiding te zijn om alle voor komende weken geplande manifestaties, concentraties en publieke acties op te schorten. Ze verspreidde daartoe een verklaring die intussen ook door de media werd overgenomen. (1) De ACV-leiding zal waarschijnlijk deze opstelling volgen.
In de verklaring verwijst de ABVV-leiding naar respect voor de slachtoffers, naar wat leeft in de samenleving en de nood de veiligheid van de militanten, leden en bevolking voor ogen te houden.
Mochten er concrete aanwijzingen voor risico’s rond veiligheid zijn, dan zouden we zulke beslissing nog kunnen begrijpen, maar dan wordt er best gewoon eerlijk en open rond gecommuniceerd. Mocht het vooral om al dan niet zachte druk vanuit bepaalde nationale en lokale overheden gaan om de acties “op te schorten”, wordt hier vooral beter tegen geprotesteerd! Hoe passiviteit de slachtoffers eert, ontgaat ons echter volkomen.
Concreet worden alvast de op 23 november in Aalst geplande concentratie in gemeenschappelijk vakbondsfront en de ABVV-betoging in Antwerpen op 27 november afgelast. Ook de concentratie van de ACOD in Antwerpen op diezelfde 27 november gaat niet door. De ACV-fakkeltocht in Antwerpen op 24 november is waarschijnlijk het zelfde lot beschoren. Ook verschillende manifestaties in het kader van de actiedag in gemeenschappelijk front in Brussel op 30 november worden afgelast. Aan de in Henegouwen op 23 november geplande 24-urenstaking wordt wel vastgehouden, maar zonder concentraties of manifestaties. Of de staking in zulke omstandigheden even succesvol kan zijn, mag betwijfeld worden.
De ABVV-leiding wijst er in de tekst wel op dat het sociale verzet zal verder gezet worden, maar het afblazen van de meeste in november geplande acties maken alvast dat het actieplan voor 2015 de facto begraven is. Het lijkt er dan ook sterk op dat de aanslagen en de terrorismedreiging door de vakbondsleiding nu vooral wordt gebruikt om het toch al halfslachtig en weinig enthousiast aangepakte “actieplan” maar helemaal in de koelkast te steken, zeker in Vlaanderen. Intussen gaan alvast de regeringen, rechts en het patronaat duidelijk niet over tot een “wapenstilstand”, wel integendeel.
En wedden dat bij de maatregelen die de regering zal doorvoeren in naam van de strijd tegen het terrorisme sluiks ook een en ander zal worden doorgevoerd om het stakingsrecht, het recht om te manifesteren en actie te voeren, enz. verder te beknotten? Op zijn Belgisch terloops in een Programmawet door het parlement gejaagd, zonder veel debat? Er liggen alvast vanuit de regeringspartijen heel wat voorstellen in die richting op tafel.
Wie afgelopen weken een beetje de sociale actualiteit volgde, merkte ook dat er behoorlijk wat stakingsacties waren in bedrijven, van openbare diensten als de post of het spoor tot allerlei bedrijven in de privésector waar collectieve ontslagen vielen of vakbondsafgevaardigden werden buiten gewerkt.
Dat het helaas nog laffer én ridiculer kan dan wat de de top van onze vakbonden ten toon spreidt, bewijzen Meryem Almaci, voorzitster van Groen, en John Crombez, voorzitter van de SP.A die zelfs een debat in Leuven met Peter Mertens van de PVDA over de toekomst van links afbliezen “omdat het nu niet het moment is hierover te debatteren”.
Het kan anders
Gelukkig vonden in verschillende plaatsen afgelopen dagen wel al heel wat bijeenkomsten in solidariteit met de slachtoffers van de aanslagen, en tegen haat, racisme en oorlogsdreiging plaats: in Antwerpen op initiatief van Jan Blommaert, in Gent op initiatief van de mensen rond de Gentse Lente en een reeks progressieve organisaties, in Herzele georganiseerd door ‘t Uilekot. De bijeenkomst in Mechelen op initiatief van burgemeester Somers (Open VLD) was problematischer, al weerklonk ook hier vooral de roep tot samenleven en solidariteit tussen de gemeenschappen. Mooi was ook de spontane demonstratie tegen het terrorisme van vluchtelingen van het open asielcentrum van Doornik.
In de veelbesproken en belaagde Brusselse gemeente Molenbeek organiseert een brede samenwerking van buurtverenigingen, migrantenorganisaties, enz. vanavond een grote bijeenkomst in solidariteit met de slachtoffers van de aanslagen. Volgend weekend roept dan weer Hart boven Hard heel wat steden op om samen te komen. Al deze samenkomsten verdienen onze volle steun.
Het is trouwens eigenaardig dat sommige vakbondsleiders wel de afgelasting van hun eigen mobilisaties goedpraten, maar tegelijk wel oproepen naar deze bijeenkomsten te gaan. Als er echt gevaar zou dreigen, waarom zou dat dan ook voor zulke manifestaties niet gelden?
Ook elders in Europa wordt gelukkig meer moed, lef en volharding getoond. Zo houdt de Coalition Climat, de koepel die in Frankrijk meer dan 130 organisaties, waaronder ook heel wat vakbonden en grote NGO’s, samenbrengt voor de acties rond de klimaattop COP 21 ondanks de afkondiging van de uitzonderingstoestand in Frankrijk koppig vast aan hun besluit om voor en tijdens de klimaattop massaal actie te voeren en te betogen.
Zij willen op hun manier duidelijk maken dat ze niet inbinden voor terroristen, maar ook niet voor druk vanuit de Franse regering om de Klimaattop zonder lastige protesten en druk van sociale bewegingen te laten plaats vinden. Een Franse regering die trouwens al lang voor de aanslagen van plan was om het actievoerders zeer moeilijk te maken, en al weken aankondigde verscherpte grenscontroles in de periode voor en tijdens COP21.
Ook Climate Express kondigde aan nog steeds te zullen betogen en deel te nemen aan de geplande massabetoging en de acties in Parijs. Mocht de Parijse betoging door de Franse regering verboden worden, wordt de mogelijkheid opengehouden op 29 november zoals in veel andere Europese landen in eigen land te betogen.
Ook hier zien we weer de tegenspraak waarin de vakbondsleidingen verstrikt dreigen te raken: beide Belgische vakbonden werken actief mee in de Climate Express en de Klimaatcoalitie. Zowel het ACV als het ABVV mobiliseren – gelukkig maar- tot op heden mee voor de grote manifestatie op 29 november in Parijs, maar blazen in eigen land hun actieplan wel grotendeels af…
En mogen we ook de houding van de Turkse en Koerdische linkerzijde en vredesbeweging eens in herinnering brengen? Zij trokken onmiddellijk na de aanslag door ISIS op de vredesbetoging in Ankara, dezelfde avond al massaal de straat op in Istanboel. De dagen na de aanslag voerden ze in heel wat steden in Turkije en Koerdistan actie, tegen zeer harde repressie, en in het geval van de Koerdische regio’s regelrechte staatsterreur, en ondanks de diepe schok waarin veel activisten verkeerden, in. Voor hen kan er geen sprake zijn van “nationale eenheid” met hun regering of “sociale vrede”.
Een gevaarlijke beslissing
De beslissing van de vakbondstop is ook om een veel fundamentelere reden erg gevaarlijk. Zowel de rechterzijde en het patronaat als het jihadisme willen de arbeidersbeweging, de vakbonden, alle progressieve, linkse en echt democratische bewegingen in de hoek drummen, zelfs kapot maken, elk op hun manier. Ze hebben hier beide hun eigen redenen voor, maar in essentie willen beide alle vormen van solidariteit en samenhang van de werkende klasse breken.
In de huidige omstandigheden demobiliseren, zelfs maar voor een dag het sociale verzet en de politieke strijd “opschorten”, is dan ook een dubbele politieke capitulatie, zowel tegen de eigen burgerij als tegenover ISIS.
Ook nu weer stelt zich de vraag naar de strategie waarmee de vakbonden de totale verrotting, op alle gebieden, van de kapitalistische maatschappij willen tegen gaan. Ofwel komen de bonden op voor een globaal maatschappelijk alternatief in het belang van alle onderdrukte en uitgebuite groepen in de samenleving, en nemen ze hiervoor ook duidelijk zelf hun politieke sleutelrol op. Of de vakbonden kunnen zich neerleggen bij een steeds voortgaande marginalisering, waarbij de vakbeweging uiteindelijk nog slechts een aanhangsel en doorgeefluik wordt van de kapitalistische politiek en de steeds toenemende barbarij die het systeem kenmerkt.
Om de eerste koers af te dwingen, die misschien geen garanties biedt op de overwinning, maar wel als enige een positieve uitweg uit de huidige impasse mogelijk maakt, is een diepgaande democratisering van de vakbeweging noodzakelijk, die de actieve betrokkenheid van alle leden en militanten mogelijk maakt. Ook kunnen zo veel bredere lagen van de bevolking bij de sociale strijd betrokken worden.
Eindigen we met de woorden van Patrick Develtere, voorzitter van beweging.net, in de verklaring die de organisatie uitbracht na de aanslagen: “Laten we ons leiden door angst, dan geven we ons gewonnen. Angst leidt tot egoïsme en haat en in zo’n samenleving willen we niet leven.” (2).
Juiste woorden, en reden te meer om nu vooral niet te demobiliseren en het sociale en democratische verzet voor onbepaalde duur stil te leggen!
Noten:
2) http://www.beweging.net/algemeen/nieuws/24-nieuwsberichten/1757-reactie-op-de-aanslagen-in-parijs
