Gent, zaterdag 18 maart. — We bevinden ons in een bouwwerk dat Ons Huis heet. ‘Ons’ slaat op de socialistische werkersvereenigingen. En daarnaast staat in gouden letters: ‘Werklieden aller landen vereenigt u.’ Daar hebben we ons verenigd om er de presentatie bij te wonen van een boek over Gent, een bakermat van democratie en socialisme. De auteur heet Joost Vandommele.
De helft van de genodigden ken ik minstens van zien. Al moet ik hier aan toevoegen dat ik hen al lang niet meer gezien heb. Geen van ons is er jonger op geworden.
Dat gebouw, die mensen, dat boek… Ik word ondergedompeld in de cultuur van het socialisme. De sprekers: enerzijds zijn dat in de strijd gestaalde vakbondsmensen en anderzijds zijn ’t professoren die Gramsci wellicht als organische intellectuelen zou omschrijven. Tussendoor leest iemand arbeidersgedichten voor van de activistische flamingant René De Clercq (1877-1932).
Dat laatste vraagt enige uitleg. De Clercq, is dat niet een schrijver die omwille van zijn collaboratie met de Duitse bezetter ter dood veroordeeld wordt? Ja het is wel degelijk die René, en auteur Joost Vandommele (°1956) is diens kleinzoon.
Joost is met andere woorden een stamboomflamingant. Wat doet hij dan in het huis van de socialistische werkersvereenigingen? Zijn nationalisten niet de natuurlijke vijanden van degenen die werklieden aller landen oproepen zich te vereenigen?
Laat het me u uitleggen.
Ik ken Joost Vandommele al van in de vroege jaren zeventig. Hij is in die tijd actief in de Werkgroep Arbeid, een kleine kern van linkse flaminganten, die mee vorm geeft aan de Beweging voor de Progressieve Frontvorming. Die is dan weer gegroeid uit pogingen van het weekblad Links en de Jong Socialisten om de Belgische Socialistische Partij uit rechts vaarwater weg te houden. Dat lukt niet erg goed en de beweging wordt opgepikt door een links alternatief waarin trotskisten van de RAL broederlijk het podium delen met progressieve christenen uit volkshogescholen, Christenen voor het Socialisme en Politiek Alternatief. De beweging wordt verder ondersteund door een aantal arbeiderscomités, die in de nadagen van mei 68 bestaansrecht opeisen, en ook door bovenvermelde linkse flaminganten. Daardoor komt het dat je in die tijd op linkse betogingen ook een rode vaan ziet wapperen waarop in een bovenhoek een Vlaams Leeuwtje geborduurd werd. Joost Vandommele wordt een echte kameraad.
Dat van al die clubjes nauwelijks iets rest wil niet zeggen dat iedereen de pijp aan maarten gegeven heeft. Joost Vandommele is er het levende bewijs van. Daarvan getuigen ook de vakbondsmensen die tijdens de boekvoorstelling het woord voeren.
Vandommele wil nu met dat boek tot ver buiten Gent gaan ‘touren’. Want tijdens zijn opzoekingen heeft hij ook veel wetenswaardigheden over andere steden en streken gesprokkeld. [Wie interesse heeft kan hem rechtstreeks contacteren op joost.vandommele@skynet.be.]
Momenteel ben ik in dat boek een hoofdstuk aan ’t lezen dat het uitgebreid over West-Vlaamse opstandelingen heeft. Daarin haalt de auteur de Vlaamse boerenleider Zeger Janszoone aan die de straffe taal niet schuwt wanneer hij zegt dat hij de laatste kasteelheer zal opknopen aan de darmen van de laatste pastoor. Die Zeger is nota bene een Bredenaar, net als ik. Hij heeft hier een monumentje staan.
Gent een bakermat van democratie en socialisme van Joost Vandommele kost 25 € (plus 5 € verzendkosten) en kan hier besteld worden.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op De Laatste Vuurtorenwachter.
