But nothing has changed […]
Where are my friends
Get off the Internet!
I’ll meet you in the street”
Le Tigre “Get off the internet”
Ik ben een kind van de computer- en internetgeneratie: opgegroeid met de eerste computerspelletjes, als tiener thuis een piepende inbelinternetverbinding, een wereld die opende dankzij e-mail, discussielijsten, messageboards en crappy geocities websites in html-code en nu blogs en facebook. Ik maak gretig gebruik van de grafische toepassingen die computers bieden, van de informatie die online beschikbaar is en van de communicatiemogelijkheden van het internet.
Als activiste en feministe is internet heel nuttig geweest voor mij. Ik maakte online kennis met andere feministes in binnen- en buitenland (eerst buitenland, hoewel ik op zoek was naar lokaler activisme), ontdekte fantastische creatieve en geëngageerde projecten, leerde bij over feminisme, anarchisme, zines, transgender riot grrrl, ladyfest… Zonder internet was het veel moeilijker geweest om aan al die contacten en informatie te geraken. Niet onmogelijk, want vroegere generaties feministes slaagden hier ook in (via brieven, zines, flyers, nieuwsbrieven, telefoonnummers, vrouwenhuizen, muurkranten…), maar wel moeilijker.
Ja, internet is handig voor activistes: Facebook en e-mail kunnen gebruikt worden om contacten te leggen en reclame te maken voor feministische initiatieven. (Collectieve) blogs, nieuwswebsites, online filmpjes en archieven functioneren zoals andere activistische alternatieve media (zines, documentaires, piratenradio, muurkranten/posters…) en zo’n media hebben we hard nodig. Ze informeren en inspireren, bundelen informatie en resources en kunnen gebruikt worden voor educatie. Daar ben ik blij mee.
Maar… Het activistisch potentieel van internet en sociale (of asociale?) media wordt ook overschat. Twitter werd door de mainstream media de motor van de Arabische revolutie genoemd. Maar twitter en internet hebben niet gezorgd voor een opstand in Egypte. Dat hebben de mensen gedaan die op pleinen samenkwamen. Verbaast het dat net de mainstream media die telkens weer acties van sociale bewegingen afkraken, ridiculiseren, verzwijgen of in een slecht daglicht stellen, de zogezegde “sociale media” ophemelen en als “revolutionair” bestempelen? Ik denk dat (a)sociale media ons vaak net koest te houden, ze werken heel pacificerend.
We kunnen onze mening kwijt en dan is het gedaan, we zijn weer gekalmeerd, want we hebben onze zeg gedaan (terwijl we onze woede en verontwaardiging net goed kunnen gebruiken). Ook houden ze ons apart, alleen, ongevaarlijk achter een scherm. Afstanden tussen individuele activistes wereldwijd lijken kleiner te worden door online communicatiemiddelen, maar lokaal worden ze net groter. Want ontmoeten we elkaar nog wel op straat, in actiegroepen, in bijeenkomsten in het echte leven? Vanachter je scherm ontstaat er geen revolutie en het meeste zogezegde “internetactivisme” is een illusie.
Er zijn zoveel feministes op internet (facebook, blogs…) maar waarom zie ik ze niet in het echt? Waar is iedereen? We lijken allemaal vastgeplakt aan ons toetsenbord, hevig typend, geconcentreerd, verdiept, vastgekluisterd, starend. Maar wat met de wereld rondom ons? Maken we daar ook van onze oren? Komen we nog samen om met mensen te discussiëren in een niet-virtuele wereld? En ondernemen we dan ook iets om die wereld mooier te maken? Wat betekenen solidariteit en verzet in deze samenleving? Zijn we te passief geworden om nog actief te zijn?
OK, natuurlijk begrijp ik dat (straat)activisme niet altijd voor iedereen mogelijk is. Tijdsgebrek (bijvoorbeeld als je kinderen moet opvoeden), (langdurige) ziekte, persoonlijke problemen, burn-out, weinig mobiel zijn, afgelegen wonen, precaire leefsituatie… maken het er niet voor iedereen gemakkelijk op. Maar het is niet het punt van deze tekst om met de vinger te wijzen naar wie “niet genoeg doet”. Ik stel me gewoon vragen bij facebookgroups met hónderden leden die volop discussiëren, liken en sharen en bijna niemand van hen die op feministische acties en activiteiten aanwezig is (laat staan iets mee organiseert). Waarom is de “offline” feministische beweging niet groter en actiever?
Zijn we niet met z’n allen boos op de Pol’s/DSK’s/Assanges/Polanski’s van deze wereld? Op de mannen die ons intimideren op straat en op de werkvloer? Op de verkrachters van onze vriend-inn-en? Op de pooiers en gewelddadige echtgenoten? Op werkgevers die ons ontslaan als we een hoofddoek dragen? Op politici die vrouwen en andere kwetsbare personen opsluiten en terugsturen naar onmenselijke en zelfs levensgevaarlijke situaties? Op de opgedrongen schoonheidsidealen die ons zelfbeeld omlaag halen? Op de beperkende genderrollen en genderhokjes waarin we gepropt worden? … En op zo veel meer vreselijk seksisme, geweld en ander onrecht dat bijna ongestoord heerst in deze wereld?
Tot we er iets aan doen natuurlijk. Tot we het niet meer toelaten. Tot we met onze vuisten op tafel slaan en roepen “genoeg!” Er is genoeg woede, genoeg frustratie, genoeg teleurstelling, genoeg verontwaardiging, genoeg motivatie, genoeg inspiratie, genoeg ideeën en genoeg mensen om iets te doen. Iets. We kunnen niet passief blijven kijken en enkel op like-knopjes klikken op fucking facebook of nietszeggende tweets de virtuele wereld insturen, maar we moeten iets ondernemen en ons organiseren, samen. Niet enkel ons ongenoegen op internet laten blijken, maar ook op straat, in de echte wereld. The feminist revolution won’t be digitalised.
Gelukkig bestaat er nog ook echt (straat)activisme, heel divers en creatief in haar vele vormen. Kijk bijvoorbeeld naar FEL, Hollaback, Pussy Riot, Famba, Heksennacht of haal inspiratie uit deze lijst met ideeën voor acties of uit het Feministisch Kookboek voor Kleine Acties van FEL.
Daarom: stop met dit te lezen en zet je computer uit… nu! Sluit je aan bij een actiegroep (in plaats van of niet alleen bij een facebookgroup). Contacteer een van de groepen in deze lijst als je actief wil worden of start zelf een feministische actiegroep. Als je hulp nodig hebt of vragen hebt, of mede-activistes zoekt, kan je steeds mailen naar de redactie van De Tweede Sekse blog: tweedesekse@gmail.com. Je hoeft niet onzeker te zijn om zelf dingen te organiseren of deel te nemen aan acties. You can do it! We zijn momenteel met de redactie bezig aan het tweede nummer van ons zine “De Tweede Sekse Op Papier” dat als thema “activisme en strategie” zal hebben en dat je verder op weg zal kunnen helpen in je feministisch activisme. Bijdragen zijn ook welkom. We ontmoeten elkaar op straat!
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op de tweede sekse.
Artwork: Nina Nijsten