Op donderdag 16 juni 2016 kwamen een pak actievoerders bijeen aan de Gemeenteraad van Elsene om te protesteren tegen de naamsverandering van de wijk Matongé.
Enkele weken geleden werd een reeks artikelen in de pers gepubliceerd die het hadden over het einde van de wijk Matongé ten voordele van een nieuwe naam: “Continentenwijk”. Hierna werd een petitie gelanceerd en een oproep om te verzamelen voor het Gemeentehuis van Elsene. Op de vooravond van de bijeenkomt publiceert de burgemeester een persmededeling waarin ze stelt dat geen enkele naamsverandering op de agenda staat en dat het slechts om een misverstand gaat. Omdat de naam slechts het topje van de ijsberg is en zich daaronder de gentrificatie van de hele wijk verschuilt, werd de bijeenkomst behouden.
Door zijn ligging is Matongé reeds geruime tijd onderhevig aan heel wat druk van vastgoedontwikkelaars. Gelegen tussen de Louizalaan aan de ene en de Europese instellingen aan de andere kant, is het moeilijk om de volkse en symbolische plaats te behouden. We zien hoe vanaf de zijstraten van de Waversesteenweg steeds meer eerder burgerlijke cafés en winkels de deuren openen. Het zijn trouwens deze handelaars die aan de basis liggen van het project van naamsverandering. De VZW Continentenwijk groepeert een aantal Belgische handelszaken in de rand van Matongé. De vereniging doet aan politieke lobbying om de wijk te doen veranderen in een meer chique en burgerlijke plaats. Het ultieme doel is om een meer welvarend cliënteel aan te trekken dat bang zou kunnen zijn voor de slechte reputatie van de omgeving.
Het is belangrijk om te weten dat de wijk Matongé een bijnaam is en dat in de praktijk enkel de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB de naam gebruikt op de plaatselijke bus- en metro-haltes. Het is voor de wijk moeilijk om te overleven in een stad die het belang van de plaats niet erkent. De mooie mobilisatie van donderdag heeft aangetoond dat duizenden inwoners belang hechten aan de wijk. Haar overleven in deze oceaan van kapitalisme is van vitaal belang voor vele mensen. In een België dat weigert om in het reine te komen met zijn koloniale verleden, is de intentie om tabula rasa te maken van deze wijk een zoveelste vorm van neokolonialisme. Het is ook een manier om de zwarten het recht op de publieke ruimte te ontzeggen.
Ondanks alles verzwakt de mobilisatie niet en is de Afrikaanse associatieve en culturele gemeenschap niet van plan om de zaak zonder slag of stoot op te geven. Bovendien wordt op 30 juni een betoging georganiseerd voor een mogelijk Lumumbaplein (meer info: https://www.facebook.com/events/1036162823103635/). Terwijl zowat overal ter wereld naar Lumumba vernoemde straten en pleinen bestaan, is daar hier in België nog steeds discussie over. Dit toont aan hoe dringend België eindelijk gedekoloniseerd moet worden.
Verschillende problematieken komen samen in dit verhaal van naamsverandering en gentrificatie. Het kapitalisme, het neokolonialisme, maar ook en vooral de moeilijkheid waarmee mensen kampen om te vatten in welke mate deze elementen met elkaar verbonden zijn.
Nederlandse vertaling: Neal Michiels.
