Over de Franse filmmaker Jean Vigo schreef ik eerder al een stukje. (1) Daaronder plaatste ik ter illustratie ‘s mans film uit 1933, Zéro de conduite, het verhaal van een schoolopstand. Een Oostendse, die ’t slechte weer ontvlucht is en nu ver in ’t zuiden van Frankrijk woont, las het stuk, bekeek de film en merkte op dat de Oostendenaar Henri Storck op de begingeneriek vermeld wordt. Dat was goed gezien van haar en neen, dat wist ik niet. Om er meer over te weten te komen nam ik contact op met een journalist die in de regionale pers al een en ander over Storck geschreven had. ik kreeg geen antwoord. Dus zocht ik het zelf uit.
Henri Storck als pastoor in Zéro de conduite.
Henri Storck (1907-1999) woont in de jaren twintig in Oostende. In de Adolf Buystraat baat hij een geërfde schoenwinkel uit, maar passie vindt hij in de filmkunst. Hij blijkt talent te hebben, schuwt het experiment niet en zoekt contact met de internationale avant-garde. In 1930, op het tweede Congrès Internationale du Cinéma Indépendent, toont Henri Storck Beelden van Oostende, poëtische probeersels die hij in 1929 is beginnen maken. Op dat congres is ook Jean Vigo (1905-1934) present die er zijn À propos de Nice komt tonen, een film die vandaag een klassieker genoemd wordt. Storck is 23, Vigo is twee jaar ouder.
De twee worden vrienden. De directrice van de maatschappij Gaumont Francofilm Aubert neemt hen onder haar vleugels en zo belandt Storck in zijn Parijse leerschool. In de zomer van 1931 keert hij terug naar Oostende, waar hij misschien weer schoenen verkoopt, maar waar hij heel zeker een kleine film realiseert, Strandidylle, waarin o.a. James Ensor, Félix Labisse en Léon Spilliaert figureren. Hij trekt in 1933 naar Parijs om de beelden te sonoriseren en wordt daar Jean Vigo’s assistent bij de productie van Zéro de conduite.
Waarmee mijn vraag betreffende de samenwerking tussen Vigo en Storck opgelost is… en een aantal nieuwe vragen opdoemen. Jean Vigo is een anarchist, zou de middenstander Henri Storck dat ook geweest zijn? Ook nog in 1933 werkt Storck samen met de Nederlandse filmmaker Joris Ivens. Ze maken het legendarische Borinage, een
meesterwerk van de sociale film. Ivens is geen anarchist, maar een communist, zou de Oostendse winkelier Storck dat ook geweest zijn? Ook lees ik dat Storck tijdens de Duitse bezetting films blijft maken en dat hij in die tijd verschillende functies opgenomen heeft in foute instellingen. Zou de jonge Storck een aanhanger van de Nieuwe Orde geweest zijn? Een anarchist, een communist, collaborateur… als hij maar kan filmen. Als hij er al heeft, dan blijven zijn eigen politieke opvattingen voor mij onduidelijk. Maar ook dat vraag ik me af: hoe zit dat eigenlijk met die schoenwinkel? Op welk huisnummer van de Adolf Buystraat moeten we de winkelzaak van Storck plaatsen? En is hij daar lang mee doorgegaan? Ik zou het kunnen vragen aan de journalist waarover ik het hoger al had, maar aangezien die mijn mails onbeantwoord laat, moet ik daarvan afzien. De vragen blijven open.
Ik verneem nog dat Storck in Zéro de conduite niet alleen de regisseur assisteert, maar dat hij in die film ook een figurantenrol heeft: ‘Even verschijnt hij er in soutane’. Ik ga ernaar op zoek en jawel… Twee dagen later, na veel vallen en opstaan, na veel vloeken en klagen, slaag ik er eindelijk in om het betreffende beeld uit die film te isoleren. Nu ben ik blij dat ik u Storck kan tonen in zijn rol van pastoor en ik verhoop van u hetzelfde.
Flor Vandekerckhove
Noot:
1) Jean Vigo, anarchist en filmmaker op http://florsnieuweblog.blogspot.be/2014/07/jean-vigo-anarchist-en-filmmaker.html
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op De Laatste Vuurtorenwachter.