Op 14 juni vervelde het ACW tot ‘beweging.net’. Als ‘Beweging’voor een strijdbare en politiek onafhankelijke christelijke arbeidersbeweging, draaien wij al jaren mee in de christelijke arbeidersbeweging. We zullen onder die naam blijven ‘netwerken’want we denken dat die strijdbaarheid en onafhankelijkheid meer dan ooit nodig is. Want de naamsverandering van het ACW naar een vaag netwerk heeft er blijkbaar niet toe geleid de CD&V tegen te houden om met de N-VA aan Vlaamse regeringsonderhandelingen te beginnen. De zoveelste kapitale fout waardoor van de politieke belangenbehartiging van de werknemers, waarvoor het ACW na de Eerste Wereldoorlog werd opgericht, weinig zal in huis komen.
ACW-CD&V-N-VA: een ménage à trois
Na de verkiezingen nestelde de CD&V zich met een verkiezingsscore die haar de tweede grootste partij in Vlaanderen maakte, in het midden van het bed. Voor De Standaard (28-29/05/14) had de CD&V dat in grote mate te danken aan het ACW. Als dus de helft van de CD&V-gekozenen ACW’ers zijn, dan kan het ACW, geplaagd door het beukwerk van de N-VA, toch nog steeds de macht van het getal laten spelen en blijft het een politieke factor waar niet naast kan gekeken worden. En op 5 juni bracht De Morgen de boodschap dat de christelijke arbeidersbeweging kan leven met een centrumrechtse regering: “ACW zegt niet nee tegen N-VA.” De krant voegde eraan toe dat die draai naar rechts niet zonder instemming van het ACW had kunnen gebeuren. Als CD&V dus in een centrumrechtse regering stapt, is dat sowieso met inspraak, om niet te zeggen ‘goedkeuring’van het ACW. En hier belanden we bij het kernprobleem van de christelijke arbeidersbeweging.
Was het nu 2010 of 2014?
Sinds 1945 wordt de politieke vertegenwoordiging van de christelijke arbeidersbeweging toevertrouwd aan ‘de vrienden’ in de CVP. Een tijd lang kon het ACW de indruk wekken op die manier de politieke belangenbehartiging van de beweging te verzekeren. Maar de keuze voor‘de vrienden’ van de CVP, CD&V sinds 2001, kwam steeds meer onder druk en met de regelmaat van een klok klonk de vraag ‘wat doet het ACW nog in de CVP/CD&V?’ Voor vele militanten werd het met de dag duidelijker dat de partij steeds meer opschoof in de richting van een centrumrechts programma dat onverzoenbaar was met het sociaaleconomisch programma van de christelijke arbeidersbeweging zelf. De discussie hierover werd nog scherper toen de CD&V in 2004 een kartel vormde met het ‘kleine’ N-VA. Als in 2008 het kartel uit elkaar valt, is het kalf al verdronken. Bij de federale verkiezingen van 2010 zijn de rollen reeds omgekeerd en wordt de N-VA bijna dubbel zo groot als de CD&V.
ACW-voorzitter Develtere stelde de leden gerust met de vaststelling dat “de 17 procent kiezers die de CD&V overhoudt van ‘ons’ komen.” En dus zou het ACW een geduchte ‘sta-in-de-weg-zijn’, via de CD&V natuurlijk, om rechts te verhinderen ‘ons sociaal model’ af te breken. Wij antwoordden toen dat ‘onze’ kiezers een partij overeind hielden die zoete broodjes bakte met de CD&V en dat‘onze’ vertegenwoordigers in de CD&V om opportunistische, en sommigen zelfs om inhoudelijke redenen, een partij zoals CD&V versterkten die zich feitelijk gedroeg als een aanhangsel van de N-VA. In de aanloop naar de verkiezingen van 2014 groeide zienderogen het verzet, in brede geledingen van de christelijke arbeidersbeweging, tegen de neoliberale opstelling van de N-VA. Alleen van de kant van het ACW bleef het (tot net voor de verkiezingen) alarmerend stil. Niet verwonderlijk, want de CD&V drukte de leiding van het ACW en de ACW’ers in de CD&V op het hart dat de N-VA een uitgelezen bondgenoot zou zijn om na de verkiezingen mee samen te werken en dat te veel kritiek op de N-VA voor de verkiezingen, de samenwerking nadien zou bemoeilijken. Het stond dan ook zo goed als in de sterren geschreven dat de CD&V er na 25 mei alles zou aan doen om met de N-VA een centrumrechtse regering, zeker in Vlaanderen maar indien mogelijk ook op federaal vlak, op de been te krijgen.
Wie maakt afspraken met zijn potentiële moordenaar?
De verbale aanval van Develtere tegen de N-VA naar aanleiding van de Rerum Novarum-vieringen en in zijn vooruitblik op de regeringsonderhandelingen, kwam voor de meeste militanten ongeloofwaardig over. Hij kon er niet naast zien, “een deel van het N-VA programma ligt zeer moeilijk” wist hij te vertellen maar met de CD&V (met Kris Peeters op kop) zullen de asociale maatregelen van de N-VA op een onverzettelijk njet stuiten. Er zijn grenzen, ook aan de tolerantiegraad van militanten van de christelijke arbeidersbeweging. Het ACW schurkt niet alleen steeds nauwer tegen de CD&V aan maar ziet er ook geen graten in dat die partij (met de helft ‘ACW-gekozenen’) een huwelijk wil sluiten met een partij, de N-VA, die een drastisch besparingsbeleid wenst door te voeren en de vakbonden liever kwijt dan rijk is.
Een ACW-voorzitter liet zich op zijn blog ontvallen: wie maakt er afspraken met zijn potentiële moordenaar? De problemen kunnen volgens ons niet langer meer toegedekt worden. Dit ACW kan door zijn band met de CD&V niet langer meer als de politieke belangenverdediger van de arbeidersbeweging optreden. Hoeveel ACW zit er nog in de ACW’ers die actief zijn in de CD&V? Het schouwspel van de jongste weken toont overduidelijk aan (individuele uitzonderingen niet te na gesproken, maar wat is hun speelruimte?) wat we al langer wisten. De ACW’ers in de CD&V zijn in de eerste plaats CD&V’ers. Hoog tijd dus om wat onze politieke belangenbehartiging betreft, het geweer van schouder te veranderen.
Een alternatief?
De kritiek van de LBC bij monde van Ferre Wyckmans op het huwelijk van ACW-CD&V-N-VA was een stuk scherper dan die van Develtere. Niet zomaar een deel van het N-VA programma ligt ons niet, te veel in het N-VA-programma roept vetogevoelens op, liet hij optekenen in De Morgen (11/06/14). Dat programma kan niet gerealiseerd worden zonder aan fundamentele principes en verworvenheden te raken. Wie zich daarbij aansluit zal de confrontatie met ons niet uit de weg kunnen gaan. Ook het ACV liet zich niet onbetuigd. Op 12 juni pakte het uit met het pamflet ‘Niet pokeren met welvaart, welzijn en sociaal model’. En op de Buitengewone Algemene Vergadering ‘Nieuw ACW’op 14 juni bracht het ACV een ‘solidariteitsstatement’.
De boodschap was duidelijk: partijen die een solidaire samenleving afwijzen kunnen met ons niet door dezelfde deur. Zowel bij LBC als het ACV weten ze ondertussen uit het verleden dat ‘ACW-ministers’en’ ACW-premiers’, meer dan wie ook, besparingen hebben doorgevoerd op de kap van de werknemers. Omdat het iemand van ‘ons’was, werd de vakbond onder druk gezet, moest men met de handrem op rijden, werden acties afgeblazen en werden er stokken gestoken in het gemeenschappelijk vakbondsfront. Telkens slaagde men er in het ACW, ACV, en LBC in het spoor te laten lopen van het asociaal beleid dat door de ‘onzen’ werd uitgevoerd. Die van ‘ons’” waren niet de pleitbezorgers van de eisen van de arbeidersbeweging, zij waren degenen die de vakbond in de pas lieten lopen van de marsorders van de CVP/CD&V. Als er de komende weken of maanden een centrumrechtse regering wordt geïnstalleerd, dan weet de vakbond wat haar te wachten staat en dat is geen fraai vooruitzicht.
Het is dan ook jammer dat op de Buitengewone Algemene Vergadering ‘Nieuw ACW’ van 14 juni de politieke strategie van ‘het oude ACW’, de bevoorrechte band met de CD&V, op geen enkele wijze in vraag werd gesteld. Nochtans behoort dat onderwerp tot de core business van het ACW en is het totaal onbegrijpelijk dat de leiding die zich met de basis over een nieuw project buigt, de bespreking van het centrale punt van de werking steeds langer blijft uitstellen. Beweging.net herbevestigt de bevoorrechte band met de CD&V en zal later wel eens kijken of daar eventueel in het kader van de nieuwe netwerkstructuur anders moet tegenaan gekeken worden.
Voor ons kan de nieuwe naam, de nieuwe organisatievorm, het oprichten van een politieke academie niet verhullen dat er van een echte inhoudelijke herbronning geen sprake is. Wij hopen en rekenen er op dat de vele honderdduizenden leden en 250.000 militanten in wiens naam Patrick Develtere zo graag spreekt, de krachten zullen bundelen als we een centrumrechts beleid krijgen en doorheen hun acties beweging.net zo ver kunnen krijgen dat er een alternatief komt om de eisen van solidariteit en rechtvaardigheid een echt politiek alternatief te geven.
Een uitgebreide versie van dit artikel vind je hier.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op de blog van Beweging op DWM.
