Volgens Astrid De Lathouwer, algemeen directeur van Acerta Consult, “zijn we er over tien jaar misschien” (DS 8-9/03/2014). “We” dat zijn de werkende vrouwen. Ze is vandaag “optimistischer over de genderkwestie dan pakweg vijf jaar geleden”. Dat is ze nadat ze zes zogenaamde cliché’s over “vrouw en werk” heeft ontkracht. Maar niet al haar cliché’s zijn cliché’s!
Er zijn twee échte cliché’s bij. Beweringen die door de feiten tegengesproken worden zoals vrouwen geven anders leiding dan mannen of vrouwen engageren zich minder voor hun job.
Er is een tot cliché verworden vaststelling, die ooit goldt maar minder en minder, zoals de bewering dat vrouwen minder netwerken dan mannen.
Zoal deze laatste cliché’s geraken de twee vorige wellicht achterhaald naarmate meer vrouwen carrière beginnen maken.
Vervolgens zijn er feitelijke situaties die Astrid De Lathouwer cliché’s noemt maar die in werkelijkheid door achterliggende cliché’s gerechtvaardigd worden, zoals het feit dat vrouwen zich minder snel kandidaat stellen voor promoties of het feit dat vrouwen minder warm lopen voor technologie en ICT.
Beide vaststellingen hebben te maken met de traditionele gender-gerelateerde verwachtingen binnen onze samenleving tav jongens en meisjes en de onbewuste integratie ervan in de opvoeding. Ze kregen bijvoorbeeld mee dat vrouwen bescheidener zijn of dat meisjeshersenen minder geschikt zijn voor technologie en ICT.
Tot zover kunnen we min of meer meegaan in het verhaal van Astrid De Lathouwer. Maar waarom stelt ze dat het zwart op wit bewezen feit dat vrouwen meer worstelen met de combinatie werk – gezin een cliché is?
Onderzoeken en cijfers bewijzen zwart op wit dat die worsteling een feit is voor de meeste vrouwen, en dus helemaal géén cliché. Is het een cliché aan het worden voor vrouwen met een goed inkomen? Wellicht. Die vrouwen kunnen immers gemakkelijk de nodige huishoudhulp betalen en hun partner kan dan ook gemakkelijker eens kiezen voor vaderschapsverlof. Het geheim van de professionele emancipatie van deze vrouwen (en mannen) is hun materiële omstandigheden!
Dan is het makkelijk om de hindernissen voor professionele vrouwen te trivialiseren tot relatief gemakkelijk op te ruimen cliché’s. Vrouwenemancipatie gezien door het lorgnet van de middenklassevrouw! Dat deze categorie van vrouwen een hoge mate van persoonlijke emancipatie zou kunnen verwezenlijken binnen het bestaande systeem hebben we als feministische socialisten altijd geweten!
Nu doen het beleid en de media vaak alsof dit zeer specifieke emancipatieproces het énige is dat er toe doet. Maar wat met al die andere categorieën van vrouwen in België en in de wereld? Waar zullen die staan over tien jaar? Carrièrevrouwen zijn enkel rolmodellen voor carrièrevrouwen.
Alle andere vrouwen blijven op vele manieren geconfronteerd met seksistische, racistische en sociale ongelijkheid, voortgebracht door het klassensysteem dat nog altijd het fundament is van onze samenleving. Zij hebben een heel andere strijd te voeren!
