Matteo Salvini, de nieuwe chef van de Lega Nord (Italië), glundert. Die partij, onlangs nog zieltogend, haalt steeds hogere scores bij bverkiezingen en peilingen. Ze verdringt Forza Italia van partner Silvio Berlusconi als belangrijkste partij ter rechterzijde. De chef van haar zusterpartij, het Franse Front National (FN), Marine Le Pen, glundert nog meer. “Wij bepalen de politieke agenda van dit land” zei ze op het FN-congres in Lyon. En ze heeft nog gelijk ook.
Zo maakt bij voorbeeld ex-president Nicolas Sarkozy, opnieuw chef van de rechtse UMP, de grote thema’s van het FN (immigratie, onveiligheid) tot de zijne. Ook in andere Europese landen zien we dergelijke verschuivingen, rechts raakt steeds meer in uiterst-rechts vaarwater. Het gaat snel. (Zie ook Uitpers 5 februari 2014 “Europees rechts, van extreem tot ultra).
Lega Nord
Hoe snel het gaat, blijkt vooral in Italië. Vorig jaar leek de Lega Nord, die opkwam voor een onafhankelijk Padania (noorden van Italië), op sterven na dood. Stichter Umbero Bossi en zijn omgeving hadden op grote schaal overheidsgeld ontvreemd, de Lega Nord zakte naar 4 %. Haar rol leek uitgespeeld.
De Lega Nord voerde sinds de jaren 1980 campagne voor een onafhankelijk Padania, maar ze profileerde zich deze eeuw veel meer als een xenofobe, uiterst-rechtse partij. De keuze aan zusterpartijen laat daar geen twijfel aan bestaan: Vlaams Belang, Front National en co, partijen waarmee ze samenwerkt in het Europees Parlement. In Italië zelf zit de Lega Nord in een stevige alliantie met Forza Italia van Berlusconi.
Exit Padania
Matteo Salvini, de nieuwe leider, gooide dit jaar resoluut het roer om. Padania verdween diep in de lade, de Lega concentreert zich nu volledig op campagnes tegen migranten uit Afrika, de Balkan, Oost-Europa, tegen de Roma, tegen de islam en de bouw van moskeeën. En tegen de EU en de euro. Het legt haar geen windeieren. Bij de regionale verkiezingen van eind november in “het rode” Emilia-Romagna, haalde de Lega opvallend sterke resultaten: 19,4 % in een regio waar ze tot dan toe weinig ingeplant was.
Ze had wel een steuntje gekregen van partner Berlusconi. Forza Italia aanvaardde dat de Lega voor rechts een kandidaat-goeverneur voordroeg, wat die kandidaat 30 % opleverde. Waar de Lega 19,4 % haalde (plus 6%), viel Forza Italia terug van 24 naar 8 %. Het is een mooi voorbeeld hoe de Lega in ongeveer de helft van Italië het leiderschap over rechts overneemt. Om dat nationaal uit te breiden, moet de benaming Nord natuurlijk verdwijnen, maar dat is rap gebeurd. Nu Padania is opgeborgen, kan de Lega ongehinderd in het ganse land de racistische boodschap verspreiden.
Casa Pound
Salvini heeft er geen probleem mee bondgenoten te zoeken in de meest extreme groepen. Zo bezocht hij begin oktober de Romeinse zetel van de ultrarechtse Casa Pound waarmee al een tijdje wordt samengewerkt. Europarlementslid Mario Borghezio, de ultra van de Lega, heeft twee leden van Casa Pound als parlementaire medewerkers. Het zit er dik in dat de ultra’s van Casa Pound de kern zullen vormen van de naar het zuiden uitgebreide Lega, vooral in Rome. Bij betogingen half november tegen een opvangcentrum voor migranten in een volkswijk in Rome, betoogden militanten van Lega Nord en Casa Pound samen tegen”de invasie”.
De Lega heeft buiten het Vlaams Belang, het Franse FN, de PVV van Wilders nog andere belangrijke buitenlandse vrienden. Volgende maand, begin 2015, gaat Salvini naar Moskou op uitnodiging van president Vladimir Poetin. De twee ontmoetten elkaar op 17 oktober al in Milaan (foto).
Marine
Op het congres van het FN, eind november in Lyon, was Salvini een eregast van Marine Le Pen – die met 100 % tot voorzitster werd herkozen. Het FN geniet nog na van de triomf bij de EU-parlementsverkiezingen van mei (25%). Maar de Franse politiek draait nu al volledig rond de presidentsverkiezingen van 2017, terwijl president François Hollande nog maar halverwege zijn mandaat is.
Marine Le Pen is er zeer zeker van dat zij als kandidate van het FN hoe dan ook de tweede ronde haalt. En waarom zou ze die tweede ronde dan niet kunnen winnen, gezien de grote afkeer tussen rechts en links. Zullen linkse kiezers voldoende gemotiveerd zijn om desnoods in een tweede ronde Sarkozy boven Le Pen te verkiezen? Zoals ze in 2002 in de tweede ronde wél massaal voor Jacques Chirac stemden, tegen vader Jean-Marie Le Pen.
Sarkozy is Chirac niet, hij neemt de voorbije jaren zelf uiterst-rechtse standpunten in, onder invloed van zijn ideoloog, de fascist Patrick Buisson. Alors, welk verschil nog tussen Sarkozy en Le Pen? Of indien een linkse kandidaat de tweede ronde haalt, zullen de opgezweepte rechtse kiezers die linkse boven Le Pen verkiezen? Het FN rekent van niet. Het Elysée lijkt binnen bereik, Sarkozy kopieert het FN en helpt zo de weg bereiden naar een zege van uiterst-rechts. Zoals de situatie nu evolueert, is dit scenario niet langer uit te sluiten.
Europees
Het verschijnsel dat rechtse partijen meer en meer de agenda van uiterst-rechts overnemen, beperkt zich niet tot Frankrijk en Italië. In het Verenigd Koninkrijk focust een paniekerige premier Cameron zich op de thema’s van UKIP, migratie en de EU. Hij hoopt zo de schade te beperken bij de verkiezingen van volgend jaar. Maar de prijs is een osmose van ideeën tussen de Conservatieven en UKIP. De Hongaarse regerende Fidesz, alhoewel nog steeds lid van de Europese Volkspartij, is op zijn minst een radicaal-rechtse partij te noemen.
En in Vlaanderen, waar N-VA meer dan twee derde van de kiezers van het Vlaams Belang heeft ingepalmd? Vóór de verkiezingen waren er nog gerede twijfels, maar de jongste tijd zijn er meer en meer tekenen over uiterst-rechtse besmetting rond de thema’s migratie en veiligheid.
Poetin
Opvallend is de liefde van uiterst-rechts voor de Russische president Poetin (Zie ook Uitpers 24 april 2014 “Uiterst-rechts houdt van Poetin”). Marine Le Pen is met de grootste egards in Moskou ontvangen, Salvini volgt binnenkort. De Hongaarse premier Viktor Orban heeft het met zijn bijvalsbetuigingen aan Poetin bij Brussel, Berlijn en Washington verkorven. Le Pen mag zelfs in Rusland geld gaan lenen voor de partijkas van het FN.
Poetin ziet in die uiterst-rechtse partijen bondgenoten tegen de sancties van EU en VS – zo trommelt Salvini Italiaanse ondernemers op die zaken met Rusland willen doen. Maar niet alleen dat, hij heeft zelf voorgesteld dat er nauwe banden komen tussen zijn partij, “Rusland Eén” en die extreem-rechtse partijen. FN en Lega mogen dus zusterpartijen worden. Dat gaat verder dan een tactische samenwerking tegen sancties, het gaat om een ideologische verwantschap.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.
