Binnen de Europese Commissie (EC) wordt momenteel gewerkt aan nieuwe richtlijnen over subsidies aan milieu- en energieprojecten. De voorstellen zouden in september ter consultatie publiek gemaakt worden, om in het voorjaar 2014 van kracht te worden. Zoals men weet is staatssteun in de Europese Unie verboden (want ‘concurrentieverstorend’), behalve in uitzonderingsgevallen waarover de Commissie beslist. Er kan een algemeen kader voor staatssteun (richtlijnen, verordeningen) bestaan, zoals bv. het geval is voor hernieuwbare energie. In de afwezigheid van een algemeen kader, beslist de EC geval per geval; de aanvragende lidstaat moet dan aantonen dat er een algemeen Europees belang in het spel is, en dat de marktwerking ontoereikend is om het doel te bereiken.
Op 19 juli berichtte de Süddeutsche Zeitung dat ze inzage had gekregen van de plannen van commissaris Joaquín Almunia voor concurrentiebeleid. Greenpeacebecommentarieerde dezelfde dag nog de EC-voornemens. Daaruit bleek dat voor de regels over staatssteun i.v.m. kernenergie een gelijkaardige behandeling zou ingevoerd worden als voor ‘groene’ energie. Er zou met andere woorden een algemeen kader gedefinieerd worden waarbinnen staatssteun voor de uitbouw van kerncentrales toegelaten is. De argumentatie zou erop neerkomen dat de ontwikkeling van CO2-arme kernenergie een gemeenschappelijke Europese doelstelling is. De kernlobby zou dit bijzonder welkom vinden, omdat ze dan rechtszekerheid heeft bij het plannen van nucleaire investeringen; bij toelating ‘geval per geval’ bestaat die zekerheid niet.
De Commissie reageerde prompt: “Er zijn geen plannen om kernenergie te promoten of staatssteun ervoor gemakkelijker te maken.”. Maar als Greenpeace aandringt luidt het dat het slechts interne documenten betreft (“Inter-service consultations within the Commission are internal.”)
Hoe het verder verloopt moeten we afwachten. Ondertussen zal achter de schermen ongetwijfeld aardig wat gelobbyd worden. De Britse en Franse kernsector natuurlijk (Groot-Brittannië plant twee nieuwe kerncentrales aan haar zuidwestkust, waarvoor het Franse Areva en EDF de opdracht zouden krijgen) maar anderzijds hebben een aantal lidstaten – waaronder Duitsland – geopteerd voor een kernuitstap. Maar op het gebied van concurrentiebeleid heeft de Europese Commissie een doorslaggevende stem, controle op staatssteun aan bedrijven is haar ‘exclusieve bevoegdheid’. Toch maar goed dat organisaties als Greenpeace met de nodige argwaan de EU-politiek op dit vlak in de gaten houden!
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Ander Europa
