Ethiopische joden, christenen uit Eritrea, Palestijnen met verschillende godsdiensten… Als men over Israël spreekt, weet men meestal dat daar joden en Arabieren wonen, waarbij door de ene groep een koloniale overheersing wordt uitgeoefend over de andere, en dat er een honderd jaar oud conflict bestaat als gevolg van die koloniale agressie. Wat echter veel minder bekend is, zijn de interne tegenstellingen binnen de twee gemeenschappen. Israël is een maatschappij die niet alleen in klassen is verdeeld maar ook in sterk hiërarchisch geordende etnische groepen.
De top van de piramide wordt gevormd door de Asjkenazi, dit zijn joden afkomstig uit Europa en Noord-Amerika. Hun overgrootouders hebben de Staat en de Israëlische maatschappij gecreëerd naar het voorbeeld van hun land van herkomst. Daaronder staan de joden afkomstig uit de Arabische wereld en het Middellandse Zeegebied (de Sefardische joden) aan wie gevraagd wordt zich te “verwesterlijken” om echte Israëli’s te worden. Helemaal onderaan, uitgesloten uit de nationale gemeenschap – want Israël definieert zichzelf als een “Joodse Staat” – en slachtoffer van structurele discriminatie heb je de Arabieren van Palestina. De Palestijnen zijn intern ook verdeeld naarmate de toekenning of beter gezegd de afschaffing van bepaalde rechten: burgerrechten voor wie binnen de grenzen van Israël van voor de oorlog van 1967 woont, levend onder de militaire bezetting op de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook, dus zonder burgerrechten en tenslotte vluchtelingen die men kan onderverdelen in diegenen die een “normaal” leven leiden in ballingschap en degenen die in kampen leven.
Racisme zonder complexen
De afgelopen weken stonden de Ethiopische joden in het centrum van de belangstelling: een zwarte huidskleur, dat is niet erg joods, en deze gemeenschap is het voorwerp van openlijk racisme en slachtoffer van geweld in de wijken waar ze geconcentreerd zijn, in het zuiden van Tel Aviv. Vorige week kwamen de Ethiopiërs in Tel Aviv massaal de straat op tegen dit geweld. Hun demonstratie is onderdrukt met methodes die gewoonlijk tegen de Palestijnen worden gebruikt. “Men heeft ons als Arabieren behandeld”, zo klaagde een van hun woordvoerders; hijzelf had zijn legerdienst vervuld bij de beruchte grenspolitie die gespecialiseerd is in de repressie tegen de Palestijnen. Van hetzelfde laken en pak … zo hoor ik al zeggen.
Maar zoals in elke situatie van apartheid, is de hiërarchie binnen de groepen eindeloos. Er zijn de inwoners die noch Jood, noch Arabier zijn: de legale migranten (Filipino’s en Indiërs voor huishoudelijke arbeid, Thai voor landarbeid) en de illegalen en ook nog de vluchtelingen die asiel aanvragen (vooral uit Zuid-Soedan, Ethiopië en Eritrea). Deze laatste groep worden als “infiltranten” beschouwd, er wordt door een speciale politie-eenheid jacht op hen gemaakt en tot hun asielaanvraag wordt onderzocht, worden ze in een detentiekamp opgesloten.
Een staat die de internationale akkoorden niet eerbiedigt
Hoewel Israël de internationale akkoorden inzake vluchtelingen heeft ondertekend, verwerpen de instanties systematisch de asielaanvragen en wijzen ze de mensen uit naar Afrika (het is welbekend dat alle zwarten broeders zijn!)… en naar andere landen waar ze geen enkel recht hebben. Het toppunt van schijnheiligheid is dat men hen, onder de dreiging van onbeperkte detentie, een verklaring van “vrijwillig vertrek” laat tekenen. De organisaties die deze vluchtelingen steunen en de mensenrechtenorganisaties, hebben hiertegen beroep aangetekend bij het Opperste gerechtshof. Maar dit heeft de detentie, de “vrijwillige” uitwijzing en het niet eerbiedigen van de internationale akkoorden als legaal erkend.
Deze behandeling van vluchtelingen door het Israëlische regime is des te stuitender omdat nog niet zo lang geleden, onze eigen grootouders vaak staatlozen waren, uitgesloten van alle rechten door diegenen die de Endlösung in gang hadden gezet. We zouden hebben kunnen hopen dat hun kleinkinderen de les van verdraagzaamheid en tolerantie hadden geleerd. Maar om Benyamin Netanyahu te parafraseren, “ze zijn vergeten wat het betekent jood te zijn”…
Michel Warschawski is directeur van het Alternative Information Center in Jeruzalem. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op de site van de NPA. Nederlandse vertaling door Marijke Colle.
