Komend weekend houdt de extreemrechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) haar nationaal congres in Keulen. Op de agenda staat de lijsttrekkersverkiezing voor de Bondsdagsverkiezingen in september. De AfD staat steeds meer onder druk van de antiracistische beweging en kampt sinds afgelopen herfst met dalende resultaten in de peilingen. Het geplande tegenprotest wordt naar alle verwachtingen massaal.
Het afgelopen jaar was Duitsland het toneel van zowel massief geweld tegen vluchtelingen en andere migranten, als van stijgende aanhang voor de AfD tot 15 procent. Tot nu toe haalde de AfD maar in elf van zeventien deelstatenparlementen der kiesdrempel van 5 procent. Naar alle waarschijnlijkheid komt de partij na de Bondsdagverkiezingen voor het eerst ook in het federale parlement.
Tegelijkertijd was er ook een reeks van succesvolle, deels massale acties tegen de AfD en ander extreem-rechts. Begin 2015 smoorden meer dan tweehonderdduizend mensen buiten Dresden wekelijkse marsen van Pegida in de kiem, wat Pegida tot een randverschijnsel heeft gemaakt, beperkt tot Dresden.
Bijeenkomsten van de AfD in steden als Keulen, Hamburg, Magdeburg en Freiburg werden na brede locale mobilisaties afgeblazen. Tijdens deelstaatverkiezingen in Baden – Württemberg, Berlijn, zetten locale actiegroepen AfD – stands in quarantaine. En op 10 februari van dit jaar gingen in Münster, een stad met 250.000 inwoners, 10.000 mensen de straat op tegen de AfD.
In die context is het protest tegen het AfD – congres in Keulen van enorm belang. Onder omstandigheden van massale tegenmobilisatie verscherpt de machtsstrijd tussen de ‘centristen’ onder leiding van Frauke Petry, die op termijn een regering met de CDU willen aangaan, en de steeds sterker wordende fascistische vleugel van Björn Höcke, André Poggenburg en Alexander Gauland.
Bovendien houdt het de berichtgeving over rechts op scherp, wat de AfD toenemend in het defensief dwingt. De interne crisis wordt op het moment bevorderd door schandalen over fascistoïde uitlatingen en een daling in de peilingen sinds oktober vorig jaar naar ongeveer 9 procent.
Aanvankelijk had Petry de aanval op de fascistische vleugel geopend met een positie – paper en door te proberen Björn Höcke de partij uit te zetten. Beide vonden echter geen meerderheid in de partijtop. Ondertussen kandideert partijvoorzitter Petry zichzelf niet eens meer als lijsttrekker. Mocht het AfD – congres echter de fascistische stroming aan de macht brengen, dan riskeert de AfD nog verder sociaal isolement in grote delen van het land.
Het tegenprotest heeft het potentieel om de opmars van AfD te keren, de interne crisis in de AfD verder te versterken, en de AfD in de samenleving verder te isoleren.
Politie en media verwachten tot 50.000 mensen bij de tegenacties. Een breed verbond van (centrum-)linkse partijen, vakbonden, kunstenaars en zelfs de carnavalsverenigingen hebben daartoe opgeroepen. In honderden kroegen in Keulen liggen bierviltjes met de tekst ‘Geen Kölsch bier voor nazi’s en rechtse populisten!’
Freek Blauwhof is lid van Die Linke in Berlijn. Dit artikel verscheen oorspronkelijk op socialisme.nu
