Onachtzaam sla ik het boek open en mijn oog valt meteen op woorden die ik als volgt vertaal: ‘Iedereen die de realiteit wil vormgeven moet eerst twee vragen beantwoorden. Een is, zoals bekend, gesteld door Marvin Gaye en de andere door Lenin.’ Marvin Gaye en Lenin in een en dezelfde zin! Je moet het maar aan elkaar rijgen.
Elders in het boek doet hij het nog een paar keer: Leon Trotski koppelt hij aan de straatkunstenaar Bansky en Bertolt Brecht aan Tom Waits.
Dave Randall is, zo leert me de flap, een Britse gitarist die de wereld heeft afgereisd met Faithless, Dido en Sinead O’Connor. Als hij over muziek schrijft doet hij dat bijgevolg als ervaringsdeskundige.
Dat geldt ook wanneer hij het over activisme heeft. En zo nu en dan gaat het hand in hand, zoals blijkt uit zijn boek dat als ondertitel draagt: The political power of music.
Centraal staat daarin de stelling dat de sociale betekenis van muziek, popmuziek incluis, niet vastligt, maar afhankelijk is van de sociale context: ‘Gedeeltelijk hangt het ervan af of mensen — vooral jonge mensen — een gevoel van mogelijkheden en hoop voelen.’
Sound System is geen theoretisch boek. Al gauw verlaat Randall de vraag van Marvin Gaye (What’s going on) voor deze van Lenin: Wat te doen?
Hij begint klein. Tijdens optredens draagt hij een t-shirt waarop staat dat hij deze of gene actie steunt. Hij treedt gratis op als hij daarmee de goede zaak kan voorthelpen en hij overtuigt collega’s om hem daarin te vervoegen. Tijdens optredens in Israël of Zuid-Afrika vraagt hij aan activisten wat hij nog meer kan doen.
In Engeland sluit hij zich aan bij de trotskistische SWP: ‘Ik was een trots lid van de Socialist Workers Party. Wanneer ze me een eerste keer vroegen om erbij te komen, zegde ik hun dat artiesten politiek onafhankelijk moesten blijven. Ze overtuigden me er al vlug van dat dit pretentieuze nonsens waren. Alhoewel ik niet langer lid ben, denk ik nog altijd dat ze daarin gelijk hebben. Het is goed om een lid (‘a joiner’) te zijn.’
Zijn engagement bereikt voorlopig een hoogtepunt wanneer hij in overleg met Palestijnse activisten besluit een lied te schrijven en te produceren dat hun zaak dient. Freedom for Palestine wordt mee door de steun van veel collega’s een internethit. Ik zet het filmpje hieronder. En om in de geest van Dave Randall af te sluiten zou ik zeggen: doe er iets mee!
Dave Randall, Sound System – The Political Power of Music. 2017, Pluto Press London, 210 pp.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op De Laatste Vuurtorenwachter.
