• FRANÇAIS (LCR)

sap-rood.org

SAP

antikapitalistische lenteschool 2017
  • home
  • Wie zijn wij?
    • SAP
    • Uitgavenfonds Ernest Mandel
  • België
    • politiek
    • syndicaal-sociaal
    • verkiezingen 2014
  • internationaal
    • Afrika
      • Algerije
      • Burkina Faso
      • Egypte
      • Kenia
      • Marokko
      • Soedan
      • Tunesië
    • de Amerika’s
      • Argentinië
      • Bolivië
      • Brazilië
      • Chili
      • Colombia
      • Cuba
      • Ecuador
      • Guatemala
      • Haïti
      • Honduras
      • Mexico
      • Peru
      • Puerto Rico
      • Venezuela
      • Verenigde Staten (VS)
    • Azië
      • Cambodja
      • China
      • Filippijnen
      • Maleisië
      • Pakistan
      • Thailand
      • Vietnam
    • Europa
      • Italië
      • Luxemburg
      • Nederland
      • Noorwegen
      • Oekraïne
      • Portugal
      • Rusland
      • Schotland
      • Slovenië
      • Spaanse Staat
      • Turkije
    • internationale instellingen
    • Midden-Oosten
    • Oceanië
  • themas
    • antifascisme
    • antiracisme
    • cultuur
    • ecologie
    • economie
    • feminisme
    • geschiedenis
    • biografieën
    • jongeren
    • LGBT+
    • migratie
    • strijd en bewegingen
    • Uitgavenfonds Ernest Mandel
  • onze blogs
    • Ida en Evie schrijven
    • blog Flor Vandekerckhove
    • blog Marijke Colle
    • blog Pips Patroons
  • linkse linkjes
  • e-shop

Sociaaldemocratie, staat en vooruitgang

16 januari, 2017 door Pips Patroons

KK

In 1928 deed Karl Korsch een (theoretische) aanval op de opvattingen van Karl Kautsky, de paus van de eens glorierijke sociaaldemocratie. Die aanval had onder andere te maken met de manier waarop marxisten de burgerlijke staat moeten opvatten in de strijd voor een socialistische samenleving.

Een nog andere Karl had uit de gebeurtenissen van Commune van Parijs van 1871 definitief begrepen dat zo’n samenleving alleen mogelijk was als die staat tot op de grond werd afgebroken. In het “gebruik maken” van de burgerlijke staat voor socialistische hervormingen en het afbreken ervan ligt het onderscheid tussen “marxisme” in zijn brede betekenis en “revolutionair marxisme”. (De anarchisten gaan nog verder: ook een staat van de arbeiders staat een vrije samenleving in de weg).

In 1859 had Karl Marx zijn opvatting van het “historisch materialisme” samengevat in het voorwoord van zijn eerste kritische boek over de politieke economie. Die opvatting vormt één geheel waarin theoretische opvattingen over de aard van de historische ontwikkeling van de mensheid gepaard gaan aan de actieve, historische rol van de onderdrukten, in dit geval de socialistische revolutie: de bewuste overname van de politieke macht door de werkende klasse.

Kautsky die volgens Korsch eigenlijk sinds lang een “crypto-revisionist” was (wat Lenin pas laat zou beseffen), doet in zijn omvangrijk studie over het historische materialisme van 1927 een openlijke staatsgreep in het denken van Marx die de basis was en zou zijn van de sociaaldemocratische politiek tot vandaag. Kautsky ging daarin fundamenteler te werk dan Eduard Bernstein die algemeen bekend staat als de vader van het revisionisme.

Volgens Kautsky geeft Marx “een algemene filosofie van het historische materialisme” waarin de “algemene wetten” van de historische ontwikkeling liggen besloten. Deze “filosofie” zou te maken hebben met de tot nog toe bestaande geschiedenis. Vandaag is de realiteit anders. Volgens Kautsky kan voortaan “Onze opvatting van de geschiedenis dezelfde blijven, maar toch kunnen die uit de voorafgaande (bisherige) geschiedenis afgeleide wetten veranderen als er feiten voorkomen of bekend worden  die in de voorgaande periode niet bestonden”.

Welke concrete feiten heeft Kautsky in het oog? De burgerlijke revolutie met haar industriële ontwikkeling, haar democratisch bestel en haar “onbegrensde ontwikkelingsmogelijkheden” heeft staatsvormen tot ontwikkeling gebracht die anders zijn dan al de vorige: “zij dragen in zich de kiem van een voortdurende vervolmaking”.

De nieuwe staat, de huidige burgerlijke democratische staat, hoeft niet meer gebroken te worden door het proletariaat en vervolgens opgeheven. De reden waarom heeft te maken met het feit dat de moderne kapitalistische industriële staat onbegrensd is in zijn ontwikkeling zodat de tegenstelling tussen productiekrachten en productieverhoudingen ophoudt te bestaan, dus een mogelijke revolutie geen reële basis meer heeft. Een sterke sociaaldemocratie volstaat om hervormingen in te voeren en zo uiteindelijk het socialisme te verwezenlijken. Een mooie droom die een paar jaar later verkeerde in een nachtmerrie.

Kautsky stelt dat voor het eerst in de geschiedenis sinds het einde van de middeleeuwen de productiekrachten zich vrij kunnen ontwikkelen. “De vroegere revoluties waren reactionair en de toekomstige revoluties zijn overbodig.”

We hebben hier te maken met een vorm van een progressief verlopende geschiedenis waarin wel een reformistische partij nodig is, maar geen radikaal agerende werkende klasse.

Het is de voortzetting van de illusies van de liberale bourgeoisie in haar glorietijd: hoe meer de industrie groeit hoe beter voor de mensheid, want zo komt er een einde aan de materiële en geestelijke knechtschap van de werkende mensen. De vrijheid komt aanwaaien, je hoeft er niets voor te doen. Vandaag bestaat die vrijheid in twitter en C°. Dat dit alles de planneet in gevaar brengt en een beschavingscrisis teweeg brengt die de mensheid naar barbarij voert, komt in dit “progressieve” denken niet op.

Print Friendly, PDF & Email

Categorie: blog Pips Patroons, theorie

 Facebook Twitter Flickr YouTube E-mail
hallo kameraad
lid-wrden
strijdfonds

zoeken

FeMiNiSmE–YeAh!archief Ernest Mandel IRJ 2017
Anticapitalista

cultuur

Film: Der Junge Karl Marx van Raoul Peck

Door Michael Löwy

De film Der Junge Karl Marx die de grote Haïtiaanse filmmaker Raoul Peck aan de jonge Marx wijdde, is een echt meesterwerk. Het is tevens het werk van een cineast die kant koos: die van de onderdrukten en uitgebuitenen die strijden voor hun emancipatie. Vandaar zijn belangstelling voor een zekere … [Meer lezen ...]

Tags

abortus asiel asielzoekers BBTK-SETCa Bechdel beweging bezuinigingen cinema culture ecologische economie Fellini Feminisme film FN FOD Financiën Gender IIRE indignados K&SR klimaatsverandering klimaattop COP 19 kolonialisme koopkracht overheidsdienst politiek Racisme Soberheid sociaal sociale Sorrentino staking stakingsrecht storm Taubira theorie Ulrike Meinhof vakbeweging vluchtelingen vrouwen werkloosheid
…en presto, het grooit!

"Van ieder naar zijn vermogen, aan ieder naar zijn behoeften."
--Karl Marx

Internationaal Revolutionair Jongerenkamp

IRJ 2017
Viva la IV!

Onze oude website kan je nog steeds hier raadplegen.

kalender artikels

februari 2023
Z M D W D V Z
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728  
« okt    

image bank

  • DSC_0141
  • DSC_0140
  • DSC_0139
  • DSC_0137
  • DSC_0138
  • DSC_0136
  • DSC_0135
  • DSC_0132
  • DSC_0133

categorieën

andere hulpmiddelen

  • archieven
  • sitemap
  • folders te downloaden

SAP-LCR