De val van de Griekse regering betekent dat er nieuwe verkiezingen worden gehouden. De afsplitsing van linkse Syriza- parlementariërs opent tegelijkertijd de weg voor hergroepering. Panos Garganas, lid van de SEK (Griekse zusterorganisatie van de SWP en de IS) en van de antikapitalistische coalitie Antarsya, beschrijft de huidige situatie en blikt vooruit op de verkiezingen.
De Griekse regering, die werd geleid door de radicaal-linkse partij Syriza, is gevallen omdat ze door de knieën ging voor de druk van de bazen om akkoord te gaan met een nieuw reddingsplan. Hierdoor werd Syriza-leider Alexis Tsipras gedwongen nieuwe verkiezingen uit te roepen. Hij probeert het te presenteren als een democratisch initiatief. Maar eigenlijk probeert Tsipras te verbergen dat zijn regering gevallen is omdat mensen tegen de maatregelen zijn die ze doorvoert.
Syriza werd in januari gekozen op de belofte een einde te maken aan de bezuinigingen. Het heeft deze centrale belofte gebroken en dat heeft geleid tot de opstand van een aantal van zijn eigen parlementariërs tegen de regering. Er is ook breed verzet tegen het reddingsplan onder de arbeiders. In het referendum tegen het bezuinigingsakkoord in juli stemde meer dan zestig procent van de mensen tegen. De arbeidersklasse was de ruggengraat van de nee-stem. Ongeveer tachtig procent van de arbeidersklasse stemde tegen. Elke parlementariër van Syriza had iets uit te leggen aan zijn of haar achterban.
Deze crisis leidde ertoe dat 25 parlementariërs van Syriza zich afsplitsten en een nieuwe partij vormden: Volkseenheid. Het is nu de derde partij in het Griekse parlement. Dit is een positieve ontwikkeling. Het is een duidelijke afsplitsing naar links van mensen die weigeren te stemmen voor het reddingsplan en bezuinigingen. Het bevestigt dat de druk op deze regering van links komt en het versterkt het zelfvertrouwen van werkende mensen in de strijd tegen bezuinigingen.
Antarsya, de antikapitalistische coalitie, heeft uitnodigingen gestuurd aan alle linkse groepen, waaronder Volkseenheid. Daarin staat dat we moeten samenwerken in de strijd tegen bezuinigingen en het bevat de kaders voor een plan waarmee dat kan. De centrale punten hier van zijn annulering van de schulden, breken met de Europese Unie (EU) en nationalisering van de banken onder arbeidersmacht. We wachten op reacties. Volkseenheid bereidt een conceptprogramma voor als politieke basis voor de nieuwe partij. Daarbij houdt ze afstand ten opzichte van het antikapitalistische programma.
Confrontatie
Volkseenheid heeft gebroken met Syriza, maar heeft niet volledig gebroken met de logica van Syriza. Vooraanstaande leden zeggen bijvoorbeeld dat een breuk met bezuinigingen een confrontatie met de Eurozone betekent, maar niet een breuk met de EU. Dat is duidelijk een knelpunt. Daarnaast neigen vooraanstaande leden er toe om de breuk met de eurozone te zien in termen van nationale verhoudingen en niet in termen van klassenverhoudingen. Ze denken bovendien dat ze voor de uitvoering van een programma tegen bezuinigingen kunnen vertrouwen op het parlement, in plaats van te kijken naar arbeidersstrijd.
Volkseenheid moet de logische conclusie trekken uit de splitsing met Syriza en breken met de strategie van Syriza. Dan kan er een gezamenlijke verkiezingscampagne komen met Antarsya. Zo niet, dan kunnen we nog steeds samenwerken in de strijd tegen bezuinigingen.
In de opmaat naar de verkiezingen zal de regering de confrontatie met groepen arbeiders willen vermijden. Daarom zullen de plannen voor privatiseringen over de verkiezingen heen worden getild. De campagne tegen privatisering van de havens zal doorgaan, maar het hoogtepunt zal pas daarna komen. De verkiezingen zullen ook andere gevechten beïnvloeden, zoals de stakingscampagne tegen de onderbezetting van ziekenhuizen.
De verkiezingen vinden plaats op 20 september, wat betekent dat we drie weken hebben om campagne te voeren. Als Volkseenheid positief reageert op onze voorstellen kunnen we een gezamenlijke campagne voeren. Zo niet, dan zal Antarsya haar eigen campagne voeren. In Griekenland moeten partijen minimaal 3 procent van de stemmen halen om zetels in het parlement te krijgen. We willen deze horde nemen, zodat Antarsya in het parlement kan komen.
Syriza zal na de verkiezingen de grootste partij blijven. Maar het is de vraag of het een absolute meerderheid zal krijgen. Het kan zijn dat het een coalitie moet aangaan met een van de rechtse partijen. Het is waarschijnlijk dat we een rechtsere regering zullen krijgen. Maar de polarisatie tussen de klassen is sterk. Dus we zullen waarschijnlijk een sterkere linkse oppositie krijgen in het nieuwe parlement met Volkseenheid, de Communistische Partij en, met een beetje geluk, Antarsya. Dat is waar we voor vechten.
Dit artikel verscheen eerder op socialisme.nu
