Racistische beledigingen worden in een groot deel van Europa zo banaal, dat velen de moed opgeven om er tegen in te gaan. Zo liet de Franse regering een tijdlang na om het op te nemen voor minister van Justitie Christiane Taubira. Nochtans voerden rechts en uiterst-rechts een ware haatcampagne tegen haar. Nu het uiterst-rechtse weekblad ‘Minute’ uitpakte met een erg racistische aanval op haar, grijpt premier Jean-Marc Ayrault de gelegenheid aan om eindelijk terug te slaan.
Trop c’est trop?
De socialisten en zelfs een deel van wat links daarvan staat, vond (en vindt) het beter niet in te gaan op racistische uitlatingen. We mogen niet toelaten dat zij de agenda bepalen, luidt de redenering vaak. We mogen het Front National (FN) niet in de kaart spelen, racismebestrijding lever het FN stemmen op, vonden de socialistische leiders tot voor kort. Maar intussen, bij uitblijven van sterke reacties, worden de sociale media en het openbaar leven meer en meer vergiftigd.
Diepe haat
Rechts en uiterst-rechts haten Taubira om diverse redenen. Zij is als minister van Justitie de drijvende kracht achter de wet waardoor mannen met mannen en vrouwen met vrouwen kunnen huwen. De massale haatcampagne tegen deze wet bracht al wat reactionair is samen op straat. Maar ze is bovenal zwart en ze komt uit (Frans) Guyana, dus niet uit het “echte moederland” – la Guyane is een “overzees gebiedsdeel” van de één en ondeelbare République Française.
Het regende beledigingen aan het adres van Taubira. Parlementsleden van de UMP beschuldigden haar ervan dat ze de spons veegde over misdrijven van “afstammelingen van slaven”, zwarten dus. Taubira is de auteur van een wet die slavenhandel en slavernij als misdaden tegen de menselijkheid bestempelt. Tegenstanders van het homohuwelijk schilderden haar via de ‘sociale media’ af als King Kong. Katholieke integristen liepen rond met racistische leuzen over de minister. Op bijeenkomsten van het uiterst-rechste Front National (FN) laat de basis haar racisme de vrije loop. Een FN-kandidate – intussen wel uitgesloten – verklaarde op tv dat ze Taubira liever achter de blaren van de bomen zag dan in de regering.
Aap-banaan
Minute ging op dat elan door. “Maligne comme un singe, Taubira retrouve la banane” (Sluw als een aap heeft Taubira de banaan teruggevonden). Brede verontwaardiging, maar Minute zag er een goede publicitaire stunt in. Premier Ayrault klopte aan bij de procureur om het blad te doen vervolgen. Hij mobiliseerde eindelijk zijn regering en de partij (PS) voor een “republikeins tegenoffensief”. Dat komt nogal laat, tot woede van sommige partijgenoten en van groenen lieten president François Hollande en zijn regering betijen. Nu ziet de regering er een gelegenheid in om de eigen troepen eindelijk te mobiliseren achter iets concreets, iets dat de massale onvrede over het neoliberaal beleid op de achtergrond moet dringen.
Op 6 november had Taubira in de krant Libération erover geklaagd dat ze zo alleen stond, dat er geen gezaghebbende stemmen klonken om haar tegen die aanvallen te verdedigen. Na Minute neemt de regering het nu wel op voor haar. Ook haar collega van Binnenlandse Zaken Manuel Valls. Die heeft zich deze zomer met zijn uitspraken over de Roma nochtans ontpopt als een man met vooroordelen. Het was tot nog toe duidelijk dat de regering geen tegengas wou geven. Maar de reactie nu lijkt louter ingegeven door politieke berekening, het is zeer de vraag of er eindelijk een globaal beleid komt, zeker naar de jeugd.
Racisme is dodelijk
De regering kan sterker benadrukken hoe moordend racisme wel is. Terwijl Minute met de cover over Taubira uitkwam, werd elders in Frankrijk een oude racistische moord herdacht op een Algerijn die racisten uit een trein hadden gegooid. Enkel en alleen omdat hij Arabier was. Frankrijk heeft een goedgevulde lijst van racistische moorden, ten tijde van l’Algérie Française, na de Algerijnse onafhankelijkheid (1962) en met golven tot vandaag. Onlangs deden in het FN ontgoochelde racistische militanten openlijk een oproep tot moordpartijen.
Racisme is in gans Europa moorddadig, van Noorwegen tot Griekenland, van het Verenigd Koninkrijk tot Rusland – met bij ons onder meer moordenaar Hans Van Temsche in 2006. In Rusland zijn er jaarlijks tientallen moorden op “tsjornoi”, (zwarten), migranten uit de Kaukasus en Centraal-Azië. Onlangs stapten duizenden racisten in Moskou op om hun haat tegen die mensen uit te schreeuwen. In Hongarije zijn vooral zigeuners (Roma en andere) slachtoffers van pogroms met af en toe doden. In Italië zijn al verscheidene Afrikanen enkel en alleen om hun huidskleur afgeslacht.
Kyenge
Wat Taubira overkomt, is dan nog minder erg dan wat de Italiaanse staatssecretaris voor Integratie, Cécile Kyenge, meemaakt. Zij is het mikpunt van diverse uiterst-rechtse groepen en vooral van de Lega Nord. Telkens ze in het openbaar verschijnt, hoort ze kreten als “Keer terug naar Congo”. “Dit is een vreemde in mijn huis. Wie zegt dat ze Italiaanse is”, fulmineert Erminio Boso, senator van de Lega Nord. “Ik wou dat je verkracht werd”, riep een partijgenoot. “Ze lijkt op een oerang oetang”, aldus Roberto Calderoli, ondervoorzitter van de Senaat.
Kyenge schudt het van zich af en beschouwt haar belagers als slachtoffers van onwetendheid. Maar intussen worden haar dossiers bevroren. Ook het voorstel om de wet Bossi-Fini op te bergen die van clandestien verblijf een misdrijf maakt waar gevangenisstraf op staat.
En dat allemaal in het beschaafde Europa.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.
