Kennelijk hadden de Duitsers rond 1940 iets met wilde dieren. Zowel in Rotterdam als in Warschau werd aan het begin van de Tweede Wereldoorlog de dierentuin gebombardeerd! In Rotterdam werd Blijdorp door de Luftwaffe platgegooid. In Warschau trof de Ogrod Zoologiczny hetzelfde lot. Merkwaardig! Het bombardement op Warschau zit in de recent uitgekomen film The Zookeeper’s Wife. Een film met een sterk verhaal, dat echter maar matig wordt verteld.
Zeeleeuwen in de singels
Twee dagen vóór het grote bombardement op Rotterdam in mei 1940 werd door de Duitse luchtmacht de Diergaarde Blijdorp grotendeels verwoest. Veel dieren overleefden het niet. Een uitgebroken zebra rende verdwaasd door de binnenstad. Tijdelijk zwommen er ontsnapte zeeleeuwen in de Rotterdamse singels. In de Nederlandse speelfilm Het Bombardement is dat allemaal verwerkt.
Onderduikers
De recent uitgebrachte film The Zookeeper’s Wife toont het bombardement op de dierentuin van Warschau toen Nazi-Duitsland in 1939 Polen binnenviel. Ook daar dode dieren. En ontsnapte beesten – waaronder een olifant die net gekalfd had – die alsnog werden afgemaakt.
Alles is gebaseerd op ware gebeurtenissen. De film laat vooral zien hoe het verder ging met de deels gespaarde verblijven tijdens de Duitse bezetting van Polen tot 1945. Onder leiding van de echtgenote, Antonina, van de eigenaar van het dierpark Ogrod Zoologiczny worden daar onderduikers verstopt en naar veiliger plaatsen vervoerd. In totaal zo’n 300 verzetsmensen en joden wisten zo de oorlog te overleven. Een complicatie is dat de Duitse commandant ter plaatse een oogje heeft op Antonina en misschien is dat wel wederzijds. Het is een sterk verhaal, maar het wordt in deze film helaas maar matig verteld.
Schnell. Schneller!
De film heeft iets plichtmatigs en overdrevens. Dat begint al bij de openingsscène. Antonina, gespeeld door Jessica Chastain, fietst ’s ochtends de dierentuin binnen en begroet zo’n beetje alle dieren, wenst ze goeiemorgen en een fijne dag. Zodat we gelijk weten hoe thuis ze daar is en hoe fijn de dieren en zij het met elkaar hebben. Te!
Plichtmatig is de weergave van de geboorte van Antonina’s dochter. Opeens heeft ze een dikke buik – staat ze gebogen over een wasbak – hoor je haar kreunen in een belendende kamer – ligt ze in bed met een baby’tje aan haar borst. Floeps! En dat allemaal binnen pakweg 10 seconden film!
Dat geldt ook enigszins voor de beelden uit het Joodse Getto van Warschau. Magere mensen – uitgehongerde doden midden op straat – een afranseling – een verkrachting – Duitsers die maar twee woorden spreken (“Schnell. Schneller!”) – het klopt allemaal wel, maar het wordt als een kort verplicht nummer, met ‘aanduidingen’, neergezet.
Het Bombardement was beter
Ronduit een tegenvaller is het optreden van Jessica Chastain als Antonina in deze film. Het is af en toe pijnlijk om te zien en te horen hoe deze gelauwerde actrice in deze film voortdurend met een huilhoofd in het Engels met een geforceerd Pools accent haar rol speelt. Tegen het irritante aan.
De Nederlandse film Het Bombardement van Ate de Jong werd in 2013 behoorlijk afgekraakt door veel recensenten, o.a. vanwege een hoofdrol voor de Volendammer Jan Smit. Ten onrechte!
The Zookeeper’s Wife is geen slechte film. Maar Het Bombardement was beter!
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Grenzeloos.