Vanavond zou Trump zijn beslissing nemen over het klimaatakkoord van Parijs. Het lijkt kantjeboord. Het Trump – team is verdeeld in twee kampen. Voor de uitstap uit het akkoord: Bannon, Pence, Pruitt, Session. Tegen: Tillerson, Cohn, Kushner, Ivanka Trump.
De lek in de media zou kunnen georganiseerd zijn door de voorstanders van het akkoord, om zo druk te zetten op de Chief die in deze hypothese voorstander zou zijn van de uitstap. Maar ze kan ook georganiseerd zijn door de tegenstanders van het akkoord, om te wegen op de Chief die in deze hypothese geneigd zou zijn terug te komen op zijn electorale belofte. Beide scenario’s zijn mogelijk.
De keuze is voor Trump echt de kwadratuur van de circel: als hij bij het klimaatakkoord blijft, “normaliseert” hij zich (een beetje) als “verantwoordelijke” president, gaat hij positief in op de wensen van de meerderheid van de zakenmilieu’s (met inbegrip van ExxonMobil en andere groepen uit de energiesector) en stelt hij de publieke opinie in de VS gerust (die in meerderheid overtuigd is van de realiteit van de klimaatverandering). Maar als hij “normaal” wordt, draait hij de rug naar zijn militante basis, die populistisch en reactionair is en verliest hij een doorslaggevende troefkaart onder de verkozenen van de Republikeinse Partij, in meerderheid klimaat-negationisten.
Alle acties van Trump werden tot nu toe beheerst door zijn wil om deze populistische-reactionaire basis te behouden: herlancering van de aanleg van pijpleidingen, afschaffing van het “clean energy plan”, ontmanteling van de missies “klimaat” van de EPA en de NASA, enz. Dat alles maakt het nemen van een bocht des te moeilijker. Misschien tovert hij nog een konijn uit zijn hoed, om te verhinderen dat hij moet beslissen? Misschien stelt hij voorwaarden om in het klimaatakkoord te blijven? We zullen zien.
In afwachting mogen we de kern van de zaak niet uit het oog verliezen:
- Het akkoord van Parijs is slechts een intentieverklaring. De enige verdienste van het akkoord is dat het een objectief vastlegt – “goed onder 2° C opwarming blijven” en “de inspanningen verder zetten (sic) om de 1,5° C niet te overstijgen”.
- De klimaatplannen van de regeringen die het akkoord ondertekenden (NDC) zijn totaal onvoldoende om deze doelstelling te behalen. Met de concrete plannen komen we aan een opwarming van 3 tot 4°C, ongeveer aan het einde van deze eeuw.
- Het klimaatplan van Obama (26 tot 28% vermindering van de uitstoot door de VS tussen nu en 2025, in vergelijking met 2005) vertegenwoordigt een inspanning die nauwelijks belangrijker is dan degene die de VS ten laatste tegen 2012 hadden moeten bereiken, als ze het verdrag van Kyoto zouden geratifieerd hebben.
- De maatregelen die Obama nam zijn onvoldoende om zelfs deze ondermaatse doelstelling te halen (de kloof is 17%).
- Trump is al begonnen met deze maatregelen te ontmantelen, zodat zijn beslissing al dan niet in het akkoord van Parijs te blijven op korte termijn relatief secundair is geworden.
- Er kan geen sprake zijn van te zwichten voor een eventuele chantage door Trump.
- Als hij uit het akkoord stapt, moeten er sancties komen, om hem helemaal te isoleren op de internationale scène en zijn val te bespoedingen.
- Of hij er uit stapt of niet (en nog meer als hij err uit stapt), de klimaatplannen van de regeringen (NDC) moeten onmiddellijk versterkt worden om in fase te zijn met het objectief van een maximale opwarming van 1,5°C.
Het versterken van die plannen met respect voor sociale rechtvaardigheid – en daar knelt het – betekent dat er drastische antikapitalistische maatregelen moeten genomen worden die de EU en China, die zich beiden opstellen als goede klimaatleerlingen tegenover de gangster Trump, in geen honderd jaar willen nemen.
Zo moet er gegaan worden voor de afschaffing van onnodige en schadelijke productie, isolatie en renovatie van gebouwen onafhankelijk van de solvabele vraag (en dus door publiek initiatief), massale ontwikkeling van kwaliteitsvol en gratis openbaar vervoer, vermaatschappeling van water, energie en krediet, radicale arbeidsduurvermindering zonder loonverlies, onmiddellijke overgang naar een ecologische landbouw steunend op de boeren, en met korte afstanden en ketens, maximaal lokaal maken van activiteiten (bovenal landbouwsouvereiniteit), massale hulp aan de landen uit het Zuiden om hen te helpen deze aanpassing en transitie door te voeren, erkenning van de rechten van de inheemse volkeren, enz.
Werk aan de winkel dus voor de mondiale klimaatbeweging en ecosocialisten!
