Na afloop van een nogal makke verkiezingscampagne, waarin de militante linkerzijde het zeer moeilijk had om de mensen te overtuigen van de mogelijkheid van een sociale en politieke overwinning op de vorige en toekomstige memoranda, zijn de verkiezingsresultaten eerder deprimerend.
Door Na afloop van een nogal makke verkiezingscampagne, waarin de militante linkerzijde het zeer moeilijk had om de mensen te overtuigen van de mogelijkheid van een sociale en politieke overwinning op de vorige en toekomstige memoranda, zijn de verkiezingsresultaten eerder deprimerend.
Zeker, de overwinning van Syriza is groter dan wat verwacht kon worden: de reactie tegenover een dreigende overwinning van rechts en zeker tegenover de nazi’s van Gouden Dageraad was doorslaggevend in een uiteindelijk behoorlijk ruime overwinning. Met 99,5% van de stemmen geteld op het moment dat we dit schrijven, behaalt Syriza 35,47 % (145 zetels, tegenover 36,34% en 149 zetels in januari).
Om deze verbazingwekkende score te begrijpen, moeten we in herinnering brengen dat de haat tegenover het tweepartijensysteem PASOK / rechts al dan niet “vernieuwd”, dat decennialang de Griekse politiek beheerste nog erg levendig is. Er was ook de –kritische- steun aan Syriza van buitengewone militanten als K. Kouvena, de vakbondsvrouw die door een knokploeg van het patronaat met zuur werd overgoten omwille van haar strijdbaarheid, Beide waren doorslaggevend voor de stem voor Syriza van het grootste deel van het “links volk” gisteren.
Daartegenover gaat rechts van Nieuwe Democratie, dat hoopte met een nieuwe topfiguur die minder onpopulair is dan de vroegere eerste minister Samaras, zo goed als niet vooruit: 28,09 % met75 afgevaardigden (27,8 en 76 in januari).
Vanaf dan beginnen de vreselijke resultaten, om te beginnen de blijkbaar nog hogere score van de nazi’s: Gouden Dageraad eindigt op bijna 7 %, met 18 parlementsleden (6,05% en 17 in januari). Als je weet dat de leiders van deze moordenaarsbende nog op hun proces wachten, maar in afwachting vrijgelaten werden, of dat hun Führer vlak voor de verkiezingen nog de “politieke verantwoordelijkheid” opeiste voor de moord op de antifascistische rapper Fyssa, die twee jaar geleden door een van hun militanten werd gedood… De chef van Gouden Dageraad loog natuurlijk in de beste maffiastijl waarin deze bende straf is, toen hij hem enkel een “sympathisant” van Gouden Dageraad noemde. Het moge duidelijk zijn dat dit resultaat meer dan ooit de nood aan een stevige, vastberaden en onmiddellijke actie tegen deze moordenaars op de agenda zet. Ook tijdens deze verkiezingscampagne voerden ze trouwens fysieke aanvallen uit op linkse militanten.
De KKE (Griekse KP) profiteerde uiteindelijk niet van de malaise ter linkerzijde, en behaalt met 5,55 % en 15 zetels hetzelfde resultaat als in januari. De kleine pro-memorandumpartijen buiten ND maken licht vooruitgang: De sociaaldemocratische PASOK (ditmaal in alliantie met het kleine DIMAR, een vroegere afsplitsing op rechts van Syriza) die in januari zwaar werd afgestraft (toen 4,68% en 13 zetels), behaalt nu 17 zetels met 6,28%; de liberale To Potami, uitgesproken pro-memorandum, gaat een beetje achteruit (4,09% en 11 zetels nu in plaats van 6,05% en 17 zetels in januari), maar ze laat hiermee een beetje plaats aan een andere partij van hetzelfde type, maar waar ook fascisten in zitten, Enosi ton Kentroon (“Centrumpartij”), die 3,43% en 9 parlementsleden haalt. Wat de rechtse nationalisten van ANEL betreft, die met Syriza de regering vormden, zij halen de kiesdrempel van 3% die nodig is om verkozenen te halen met 3,43% en 9 zetels (4,75% en 13 in januari).
Volkseenheid (LAE), de hergroepering rond de krachten die Syriza deze zomer langs links verlieten, behaalt 2,86 %. Het was te wensen dat ze de drempel van 3% hadden gehaald, zodat er in het parlement een consequente en niet te sectaire linkse stem te horen was geweest. Maar in elk geval is het duidelijk dat deze hergroepering mislukt is in haar poging zich op te stellen als de “natuurlijke opvolger” van het project van Syriza.
De balans hiervan moet gemaakt worden. Volkseenheid is uit Syriza vertrokken met 25 afgevaardigden in het parlement (de 3e grootste parlementsfractie) en kreeg eind augustus in de peilingen tot 8% van de stemmen. Toch is ze er om diverse redenen niet in geslaagd een geloofwaardig links alternatief aan te bieden, en misschien wel in de eerste plaats omdat er ten gronde geen radicale kritiek op het project Syriza wordt gemaakt.
Deze kritiek wordt wel al sinds lang gedragen door Antarsya (een front van antikapitalistische organisaties, waaronder OKDE-Spartakos, de Griekse afdeling van de 4e Internationale), dat de keuze maakte een onafhankelijke antikapitalistische samenwerking op te bouwen. Antarsya besliste om eigen lijsten in te dienen omwille van de weigering van de leiding van Volkseenheid om een electorale samenwerking Volkseenheid-Antarsya aan te gaan. Ze voerde, in samenwerking met de organisatie EEK een stevige campagne op het terrein, die echter door de media werd doodgezwegen. Zo verzweeg de belangrijke krant Efimerida ton Syntakton haar initiatieven om beter op die van Syriza en LAE te kunnen focussen.
Haar resultaat (46,096 stemmen, 0,85% tegenover 0,64% in januari) is verre van verwaarloosbaar, en dat stelt haar in staat aan de linkse krachten die zich tegen het memorandum verzetten (waarvan een deel Syriza heeft gestemd) initiativen voor te stellen om de antisociale maatregelen die de Trojka en de regering Tsipras willen doorvoeren, te blokkeren. Gelet op de resultaten van 20 september is hier dringend nood aan, en het is cruciaal ze voor te stellen in het kader van een “arbeiderseenheidsfront”-politiek.
Twee opmerkingen nog: enerzijds zijn er nu 6,41% van de kiezers die stemden voor een partij die geen verkozene haalde in het parlement waaronder de kiezers van LAE, Antarsya, …). Maar nog meer verontrustend is het enorm aantal kiezers dat niet gaan stemmen is: 43,5% tegenover 36,4% in januari, teken van de ontgoocheling die de bocht van Syriza toen het eenmaal aan de macht kwam, met zich meebracht, maar ook van het gebrek aan electorale geloofwaardigheid van de linkerzijde die tegen de memoranda en het besparingsbeleid is, of het nu de KKE, LAE of Antarsya is.
In zulke context is het belangrijk te onthouden dat de helft van de kiezers niet vertegenwoordigd zijn in dit parlement, als je de niet-kiezers, de blanco of ongeldige stemmen en bovenvermelde 6,41% optelt. Onder hen op het eerste zicht heel veel jongeren. Vandaar dit voor de hand liggend besluit: het is broodnodig opnieuw de sociale strijd aan te gaan. Wat ook de toekomstige regering wordt, de doorslaggevende zaken zullen zo mogelijk nog minder dan vroeger in het parlement beslist worden.
Athene, 21 september 2015
