Hij is niet alleen een racist, een seksist en een islamofoob, hij bereidt niet alleen een nieuwe golf van sociale achteruitgang voor de werkende klasse voor, Donald Trump is ook een klimaatontkenner. Tijdens zijn verkiezingskampanje heeft de nieuwe president van de Verenigde Staten gesteld dat de klimaatsopwarming een grap is uitgevonden door de “Chinezen” als een samenzwering tegen de industrie van de VS. We moeten ons niet laten sussen door de bewering dat hij nu “open staat” voor de mogelijkheid van een verband tussen de menselijke activiteiten en de opwarming.
Uit de medewerkers die hij kiest, blijkt helaas geen gewijzigd standpunt. Zo werd een klimaatontkenner aangesteld aan het hoofd van het Amerikaans agentschap voor milieubescherming EPA. De wetenschappelijke kennis opgebouwd door deskundigen, de duizenden bladzijden rapporten rigoureus nagelezen door collega wetenschappers, de bevestiging van de feiten door de waarnemingen: dat alles is volgens Trump waardeloos. Hij wil de fondsen van de NASA voor het onderzoek naar de opwarming afschaffen. De nieuwe bewoner van het Witte Huis wil in de eerste plaats de maatregelen van zijn voorganger om het aandeel van steenkool in de economie te verminderen, terug draaien. Natuurlijk moeten we van de nieuwe regering niet verwachten dat ze nieuwe ontginningen van olie of van schaliegas tegen zal houden.
Het Trump tijdperk kan ons nog eens vier jaar tijd doen verliezen in de strijd voor het klimaat. Het oordeel van de wetenschappelijke onderzoekers is onverbiddelijk: er valt geen minuut meer te verliezen willen we vermijden dat we een onomkeerbaar kantelpunt bereiken. De gevolgen zouden zo catastrofaal zijn dat ze alle verbeelding tarten – en dat niet alleen op lange termijn maar al in de komende jaren.
Naast de ecologische gevolgen komen er honderden miljoenen mensen in gevaar, vooral door de stijging van het zeewaterpeil, de daling van de productiviteit in de landbouw, droogte, overstromingen en andere extreme weerverschijnselen. Waar kunnen de mensen die door deze catastrofes worden getroffen nog heen? Ze zullen de groeiende rangen vervoegen van ontheemden en vluchtelingen die door de rijke landen onverbiddelijk worden afgewezen.
De kans is groot dat door deze draai naar klimaatontkenning, onze kinderen in een barbaarse wereld terecht zullen komen. We moeten dus duidelijk zeggen: als de intenties van Trump werkelijkheid worden, moeten we hem en zijn ploeg beschouwen als misdadigers die een wereldwijde misdaad begaan tegen de hele mensheid, het milieu en de rede. Wat de zaak nog erger maakt is dat deze misdaad begaan zal worden door de leider van het land dat historisch de hoofdverantwoordelijkheid draagt voor de klimaatsverandering, terwijl de mensen die hieraan de minste schuld dragen het slachtoffer zijn.
Het akkoord van Parijs (COP21) bevat alleen intentieverklaringen die totaal onvoldoende zijn om de temperatuurstijging van de aarde beneden de grens van 1,5°C te houden. De enige concrete afspraken tot nu toe – de nationale bijdragen van de 192 staten die de besluiten van de COP hebben goedgekeurd – leiden naar een opwarming die waarschijnlijk meer dat 3°C zal bedragen op het einde van deze eeuw. De uitstoot van broeikasgassen zal verder blijven stijgen en niet dalen!
De inhoud van het akkoord zal regelmatig herbekeken worden, maar dat zal de kloof tussen de officiële doelstellingen en de praktijk van de nationale klimaatplannen niet kunnen dichten. Het is nu dus zeker vijf voor twaalf. De klimaatpolitiek is neoliberaal, ze is geschreven met het oog op de belangen van de multinationale ondernemingen, en de uitvoering ervan wordt aan een niet gecontroleerde markt overgelaten. Dit is niet doeltreffend en structureel pervers. Want de concurrentie voor de winst en de groei die hierdoor ontstaat zijn nu juist de fundamentele oorzaken van de toename van broeikasgassen.
We herhalen het met nadruk: om het klimaat te redden moeten we de ideologie geobsedeerd door de markt achter ons laten, het systeem veranderen, minder produceren, produceren voor de behoeften die er zijn en meer herverdelen. De kennis en alle middelen, grondstoffen en ruimte moeten we onderling verdelen. We moeten de productie, vooral die van energie- en voedsel, decentraliseren en herlocaliseren, daarbij moet die productie in de handen komen van burgers en kleine producenten.
Het ergste kan nog vermeden worden. Op basis van het akkoord van Parijs, kunnen we de opwarming nog beperken tot 2°C of zelfs tot 1,5°C. We kunnen alternatieven uitwerken die een antwoord geven op deze uitdaging. Die alternatieven moeten vertrekken van de solidaire strijd voor het welzijn, een beter leven, gelijke rechten en een zorgzaam beheer van de planeet. Dat zal steeds moeilijker en zelfs onmogelijk worden indien Trump zijn plannen kan uitvoeren.
Nu al zien we hoe sommige regeringen en ook de EU ertoe neigen hun klimaatdoelstellingen af te zwakken terwijl men meer dan ooit die doelstellingen moet verhogen. Voor onszelf, voor onze kinderen, voor de aarde, ons gemeenschappelijk goed, roepen we op tot een maximale mobilisatie in solidariteit met de sociale bewegingen in de Verenigde Staten en in de hele wereld. We roepen de arbeidersbeweging en de milieuactivisten op tot een gezamenlijk gevecht ter verdediging van het klimaat en van de sociale verworvenheden, tegen alle vormen van nationalisme en voor solidariteit.
In solidariteit met de vrouwen in actie tegen Trump, roepen we op tot een manifestatie met potten en pannen op het Muntplein in Brussel op vrijdag 20 januari van 17u tot 19 u, op basis van de volgende eisen:
- Er bestaat geen planeet B
- Tegen klimaatontkenning en obscurantisme
- Voor een sterkere daling van de uitstoot van broeikasgassen
- Geen energietransitie zonder rechtvaardigheid, geen rechtvaardigheid zonder energietransitie
- Produceer minder, produceer voor de behoeften, herverdeel de hulpbronnen en de kennis
- Minder werk maar werk voor iedereen met een goed loon en in solidariteit
- De fossiele brandstoffen moeten in de bodem blijven
- Verander het systeem, niet het klimaat
- Respect voor de vrouwen, voor de volkeren, voor de Aarde
Ondertekenaars:
Mateo Alaluf (socioloog), Paulo Charruadas (historicus ,ULB), Marijke Colle (biologe, ecofeministe), Filip De Bodt (climaxi Z-O-Vlaanderen), Ludo De Brabander (Vrede), Chloé Deligne (ULB), Thibaut De Meulemeester (bioloog, Climat et Justice Sociale), Bruno De Wit (vakbondsafgevaardigde ABVV-BBTK Social Profit), Evie Embrechts (feministe), Pierre Gillis (natuurkundige, UMons), Jean-Claude Grégoire ( hoogleraar, ULB), Martin Guerard (JOC, Mons-Borinage), Christian Kunsch (MOC), Jacinthe Mazzocchetti (antropologe, UCL), Pierre Ozer (geograaf, ULg), Bruno Poncelet (essayist), Raphaël Rastelle (IEB), Isabelle Stengers (filosofe), Daniel Tanuro (Climat et Justice Sociale), Francis Taylor (Climat et Justice Sociale), Leo Tubbax (Nucléaire Stop Kernenergie), Grégoire Wallenborn (Climat et Justice Sociale), Thomas Weyts (SAP)
Deze opinie verscheen oorspronkelijk op Knack.
