Vorige week pakte Groen uit met het idee om in plaats van te staken de spoorreizigers gratis te laten reizen op die dagen. Ook was er het idee om de NMBS een bepaalde som te laten storten voor een of ander goed doel. Jos Digneffe, oud-voorzitter ACOD-Spoor verzond onderstaande lezersbrief aan de kranten, die helaas door hen niet gepubliceerd werd. We publiceren hieronder graag zijn brief.
Waarom een betaalstaking niet mogelijk is
Vorig maandag dacht men bij Groen het ei van Columbus ontdekt te hebben om voor eens en altijd komaf te maken met die vervelende spoorstakingen. Op een dag waarop syndicale acties gevoerd worden, zouden de ticketautomaten onbeperkt vrijbiljetten uitspuwen met daarop de tekst : “Vandaag betaalstaking. U reist gratis !”
Applaus op vele banken, maar ook verongelijkt gemor op andere banken want… mijnheer of mevrouw was abonnee en kon dus zijn deel van de gratis-koek onmogelijk opeisen.
Zo zie je maar.
Begin jaren ’90 organiseerde het gemeenschappelijk vakbondsfront al eens een betaalstaking bij het spoor. Aan de stationsingangen werden nep-biljetten uitgedeeld waarop de grieven van de vakbonden kort vermeld werden en waarmee de reiziger (zogezegd ) gratis kon reizen.
De meeste conducteurs (lid van een vakbond) lieten de reizigers ongemoeid. Anderen hadden geen boodschap aan zoveel vakbondsverzet en verbaliseerden erop los dat het een lieve lust was.
Honderden mensen zonder geldig vervoerbewijs liepen tegen een verbalisering aan en raakten naderhand verwikkeld in een juridisch kluwen dat enkel kon ontrafeld worden door bemoeienis van de toenmalige ombudsman (ondertussen ook al afgeschaft bij de NMBS ).
En eerlijk,hoe sympathiek het ook moge klinken: een betaalstaking werkt niet. Ze heeft zelfs iets pervers. Om ze bij de NMBS te kunnen organiseren is het akkoord van… de NMBS zelf nodig.
De maatschappij moet bereid zijn om de reizigers gratis te laten sporen en waarom zou ze?
Een vakbondsactie is meestal het gevolg van een conflict tussen de werkgever ( de NMBS in dit geval ) en de werknemers. Als de NMBS zou instemmen met een betaalstaking zou zij dus toegeven dat de vakbonden, in de specifieke conflictsituatie van dat ogenblik, het bij het rechte eind hadden en had ze dus even goed haar akkoord kunnen betuigen zodat syndicale acties, van welke aard dan ook, overbodig werden.
Gaat het om acties gericht tegen politieke beslissingen dan zou de NMBS zich terecht kunnen verzetten tegen het feit dat zij moet opdraaien voor de gevolgen van een conflict waar zij volledig buiten staat.
Hetzelfde geldt voor dat andere voorstel, dat erop neerkwam een bepaalde som aan een of ander goed doel ( meer en betere treinen voor Limburg bijvoorbeeld) te schenken.
Schenken is in dit geval ook openlijk toegeven dat je het bij het verkeerde eind had.
Blijven tot slot de spoormensen die absoluut willen gebruik maken van het recht op werken zoals het veelal door VOKA, UNIZO en consorten wordt gepromoot in tijden van sociale conflicten.
Wie gaat die werknemers verbieden van hun werk te doen zoals het hoort en elke reiziger zonder geldig vervoerbewijs niet alleen in regel te stellen, maar bovendien een fikse boete op te leggen ook?
Neen, er zijn andere manieren om actie te voeren zonder te staken.
Zo zouden de spoormannen en vrouwen bijvoorbeeld eens kunnen uitproberen hoe het spoorlandschap er zou uitzien als zij strikt volgens het boekje zouden werken.
Snel zal dan blijken dat de NMBS-groep zelf inderdaad verworden is tot een kluwen van, door de opsplitsing nog verdubbelde, reglementeringen, diebij stipte toepassing ervan binnen de kortste keren tot een grondige verstoring van het spoorverkeer zouden leiden.
Willen we dat? Zeker niet. Kunnen we dan ook snel ophouden met wederzijdse provocaties en bijvoorbeeld zaken waarvoor betaald werd, en nog altijd betaald wordt, niet langer in vraag te stellen?