• FRANÇAIS (LCR)

sap-rood.org

SAP

antikapitalistische lenteschool 2017
  • home
  • Wie zijn wij?
    • SAP
    • Uitgavenfonds Ernest Mandel
  • België
    • politiek
    • syndicaal-sociaal
    • verkiezingen 2014
  • internationaal
    • Afrika
      • Algerije
      • Burkina Faso
      • Egypte
      • Kenia
      • Marokko
      • Soedan
      • Tunesië
    • de Amerika’s
      • Argentinië
      • Bolivië
      • Brazilië
      • Chili
      • Colombia
      • Cuba
      • Ecuador
      • Guatemala
      • Haïti
      • Honduras
      • Mexico
      • Peru
      • Puerto Rico
      • Venezuela
      • Verenigde Staten (VS)
    • Azië
      • Cambodja
      • China
      • Filippijnen
      • Maleisië
      • Pakistan
      • Thailand
      • Vietnam
    • Europa
      • Italië
      • Luxemburg
      • Nederland
      • Noorwegen
      • Oekraïne
      • Portugal
      • Rusland
      • Schotland
      • Slovenië
      • Spaanse Staat
      • Turkije
    • internationale instellingen
    • Midden-Oosten
    • Oceanië
  • themas
    • antifascisme
    • antiracisme
    • cultuur
    • ecologie
    • economie
    • feminisme
    • geschiedenis
    • biografieën
    • jongeren
    • LGBT+
    • migratie
    • strijd en bewegingen
    • Uitgavenfonds Ernest Mandel
  • onze blogs
    • Ida en Evie schrijven
    • blog Flor Vandekerckhove
    • blog Marijke Colle
    • blog Pips Patroons
  • linkse linkjes
  • e-shop

Zanzibar: een onbekende revolutie

4 december, 2013 door Steven Blom

zanziba

John Okello en zijn aanhangers in 1964

Zanzibar, een eilandengroep aan de oostkust van Afrika is samen ongeveer even groot als Noord-Holland. Toch kent het land een roerige geschiedenis. The Threat of Liberation gaat over imperialisme en de onbekende revolutie van 1964.

Het korte boek omvat zestig jaar geschiedenis: van het kolonialisme tot onafhankelijkheid, van de revolutie tot de contrarevolutie, van staatskapitalisme tot het neoliberalisme van nu. De revolutionairen en hun strijd zijn de rode draad van het boek. De schrijfster, Amrit Wilson, gebruikte geschreven bronnen, documenten van WikiLeaks, en interviews met revolutionairen zelf.

Zo leren we de revolutionair Abdulrahman Mohamed Babu kennen. In de jaren vijftig woonde hij enkele jaren in Londen en was lid van de communistische partij. Terug in Zanzibar werd hij lid van de Zanzibar National Party (ZNP), de eerste nationale partij. In 1963 stapte links massaal op uit de ZNP, en richtte de revolutionaire Umma Partij op (Partij van de Massa) (1). In december 1963 werd Zanzibar ‘onafhankelijk’. De macht lag in handen van de ZNP-ZPPP-alliantie. De Afro-Shirazi Party (ASP) vormde een tactische alliantie met de Umma Partij. Na de verkiezingen van 1963, waar de ASP 54 procent van de stemmen kreeg en buiten de macht werd gehouden, verbood de ZNP-ZPPP-regering de Umma Partij en ontsloeg vrijwel de gehele politie, die ze onbetrouwbaar vond.

In januari 1964 kon John Okello (ASP, ex-politieagent) daarom met een kleine duizend mensen het hele eiland veroveren. Dat lukte hem alleen door hulp van de Umma Partij. Die voorkwam dat de revolutie meteen werd neergeslagen. De Umma Partij had een politiek die maoïsme en panafrikanisme combineerde. Sommige leden waren militair getraind in Cuba of Egypte. Ze sprak van een anti-imperialistische revolutie met steun van de bevolking. Maar ze lijkt nauwelijks getracht te hebben de arbeiders zelf te mobiliseren, omdat ze vertrouwde op het volksfront met de ASP en verandering van bovenaf. Wel had de Umma een multi-etnische samenstelling en riep ze op tot eenheid.

Maar dit voorkwam niet dat er een etnisch bloedbad plaatsvond: Okello gaf opdracht om Arabieren te vermoorden. Omdat klasse en herkomst deels overlapten, brak dit de heersende Arabische elite en hun partijen, maar keerde zich ook tegen de bevolking: 5000 tot 20.000 mensen stierven. Na de revolutie consolideerde ASP haar macht. ASP-leider Abeid Karume werd president. Ook was duidelijk dat de VS, bang voor een ‘Afrikaans Cuba’, alles zouden doen om de revolutie te ontwrichten, tot directe interventie aan toe.

In het vooruitzicht van grote repressie hieven de Umma-leden de partij op. In april 1964 kwam de vereniging tot stand van Zanzibar met Tanganyika op het vasteland, en werd Tanzania gevormd. De autonomie van Zanzibar werd vrijwel volledig ingeperkt. Babu maakte nog tot 1972 deel uit van de regering, maar de leiders van de ASP regeerden het land steeds meer als dictatuur. Alle voormalige Umma-leden verdwenen in de gevangenis en werden gemarteld, soms vermoord. Babu verdween jaren in de gevangenis.

zanziba3In de jaren tachtig werd ook Tanzania op de weg van neoliberalisme gedwongen. Wilson beschrijft uitgebreid de ontwikkelingen in Zanzibar tot vandaag de dag, inclusief de rol van het Amerikaans imperialisme. Het boek schetst het soort socialisme dat Babu voorstond. Hij was voorstander van nationalisatie, met als doel de verdeling van welvaart. Dit leidde tot een politiek van staatsgeleide ontwikkeling en importsubstitutie, een pad dat veel derdewereldlanden namen na de dekolonisatie. Die weg eidigde in het neoliberale tijdperk. Maar Amrit Wilson is helaas niet kritisch over de politiek van de revolutionairen, die mede oorzaak was van het eigen falen en uiteindelijk hiertoe leidde.

De revolutie in Zanzibar behoort, met de Algerijnse Revolutie en de Mau Mau-opstand, tot de belangrijkste gebeurtenissen in de moderne geschiedenis van Afrika. The Threat of Liberation gaat ook over hedendaags Afrika, waar een strijd woedt tegen armoede, dictatuur en imperialisme. Die gaat gepaard met de mogelijkheid van echt socialisme, als we de goede lessen trekken. Dat doet Wilson zelf helaas niet.

Amrit Wilson, The Threat of Liberation – Imperialism and Revolution in Zanzibar Uitgever: Pluto Press / 175 pagina’s / € 28,95

Noot:

1) De Umma partij was in die dagen sterk door het maoisme beinvloed (n.v.d.r.)

 Dit artikel verscheen oorspronkelijk op socialisme.nu

Print Friendly, PDF & Email

Categorie: geschiedenis, themas

 Facebook Twitter Flickr YouTube E-mail
hallo kameraad
lid-wrden
strijdfonds

zoeken

FeMiNiSmE–YeAh!archief Ernest Mandel IRJ 2017
Anticapitalista

cultuur

Film: Der Junge Karl Marx van Raoul Peck

Door Michael Löwy

De film Der Junge Karl Marx die de grote Haïtiaanse filmmaker Raoul Peck aan de jonge Marx wijdde, is een echt meesterwerk. Het is tevens het werk van een cineast die kant koos: die van de onderdrukten en uitgebuitenen die strijden voor hun emancipatie. Vandaar zijn belangstelling voor een zekere … [Meer lezen ...]

Tags

abortus asiel asielzoekers BBTK-SETCa Bechdel beweging bezuinigingen cinema culture ecologische economie Fellini Feminisme film FN FOD Financiën Gender IIRE indignados K&SR klimaatsverandering klimaattop COP 19 kolonialisme koopkracht overheidsdienst politiek Racisme Soberheid sociaal sociale Sorrentino staking stakingsrecht storm Taubira theorie Ulrike Meinhof vakbeweging vluchtelingen vrouwen werkloosheid
…en presto, het grooit!

"Van ieder naar zijn vermogen, aan ieder naar zijn behoeften."
--Karl Marx

Internationaal Revolutionair Jongerenkamp

IRJ 2017
Viva la IV!

Onze oude website kan je nog steeds hier raadplegen.

kalender artikels

april 2023
Z M D W D V Z
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30  
« okt    

image bank

  • DSC_0141
  • DSC_0140
  • DSC_0139
  • DSC_0137
  • DSC_0138
  • DSC_0136
  • DSC_0135
  • DSC_0132
  • DSC_0133

categorieën

andere hulpmiddelen

  • archieven
  • sitemap
  • folders te downloaden

SAP-LCR