Laatst luisterde ik naar een uitzending op France Inter, de populaire Franse openbare radio waar nog regelmatig interessante programma’s worden gemaakt. Dit keer was het de uitzending van Jean-Paul Ameisen, een arts die lid is van de nationale ethische commissie van Frankrijk. Hij heeft wetenschappelijk onderzoek gedaan over waarom en hoe cellen zichzelf doden in […]
Voltaire in Dubaï
Het emiraat Dubaï heeft ooit een postzegel uitgebracht ter ere van François Arouet de Voltaire (1694-1778). Het lijdt geen twijfel dat Dubaï een moslimstaat is en dat Voltaire geen moslim was. Hij was zelfs geen christen, maar een deïst. Je kan je dus afvragen waarom een moslimstaat een ongelovige eert die bovendien in 1736 een […]
De paus en de cultuur
Wat denkt de paus over cultuur? Een interessante vraag. Hij heeft misschien geen hele divisies achter zich zoals Jozef Stalin ooit opmerkte, maar zijn ideologische en politieke invloed is heel reëel. Met de paus bedoel ik de reeks pausen die elkaar zijn opgevolgd sinds Vaticanum II: Johannes XXIII, Paulus VI, Johannes-Paulus I en II, Benedictus […]
De verlichting en de Haskala
Op vrijdag 27 juni 1997 doet de rabbijn Ovadia Yossef, geestelijke leider van de conservatieve orthodoxe Shass-partij, volgende uitspraak: “Wie tussen twee kamelen of twee ezels loopt, loopt het gevaar te veranderen in een kameel of een ezel. Daarom moet een man niet tussen twee vrouwen lopen, want zij kennen de Torah niet” (de leer […]
Marx en Spinoza – Joden?
Grasduinend in mijn archief stoot ik op een oud knipsel uit de Spaanse krant El Pais waarin men zich afvraagt of Marx al dan niet een Jood was (Carlos Marx ¿era judío?, 19 oktober 1986). Het artikel laat hierover diverse meningen de revue passeren. Eén interveniënt reageert negatief. “Marx’ vader had zich laten bekeren, Karl […]
Geen algemeen verbod op uiterlijke levensbeschouwelijke tekens
Arrest Raad van State geeft BOEH en sikh-gemeenschap gelijk BOEH (Baas over eigen Hoofd) en de sikh-gemeenschap hebben gelijk gekregen van de Raad van State in de zaken die ze hadden aangespannen tegen de middenschool van Dendermonde en tegen een school in St Truiden die het algemeen verbod op het dragen van levensbeschouwelijke tekens door […]
Byt of de postrevolutionaire levensstijl
In 1923 publiceerde Trotski Kwesties van het dagelijkse leven, reeks artikels daarvoor in de partijkrant Pravda waren verschenen. De ondertitel luidde: Het tijdperk van het culturele militantisme. Het centraal begrip van deze culturele interventie is “byt” (Быт), wat je kan vertalen als het dagelijkse leven, manier van leven, levensstijl of zelfs als levenskunst. Trotski zelf […]
Taal, cultuur en politiek
De taal, gesproken, geschreven of uitgedrukt in gebaren is een wezenlijk attribuut van de menselijke soort. Zonder taal geen culturele overdracht van de ene generatie naar de andere, dus gen mensdom. Kennis en cultuur over het algemeen zijn genetisch niet erfelijk. De culturele functie van de taal brengt soms problemen met zich mee, denk maar […]
Vodka
Vodka is het verkleinwoord van het Russische voda, water. Deze kwantitatieve vorm voor vele sterke spiritualiën die gewoonlijk genoten worden in kleine glaasjes, vind je terug in diverse Eurpose culturen. Zo heb je de Spaanse gotita, de Franse goutte, het Engelse drop, de Vlaamse druppel, de Duitse Kurze, de Italiaanse bicchierino, de Portugese gota, die […]
De vier seizoenen
Zegt u dat iets, de Vier Jaargetijden ? Natuurlijk: het muziekje dat je soms hoort in de telefoon als je moet wachten. Het is een van de grootste hits uit de zogenaamde “klassieke” muziek en de componist ervan is Antonio Vivaldi, de roodharige pastoor uit Venetië. Zijn concerto is een voorbeeld naast veel anderen van […]
