De vorige Europese Commissie (EC) maakte vroeger reeds bekend dat ze schoon schip wou maken in de massa wetgevende initiatieven die in de pijplijn zitten. Te veel bureaucratische ballast (“red tape”), vond de Brusselse bureaucratie, die daarmee handig inspeelde op de vaak gehoorde kritiek van overregulering (de kromming van bananen, enz.) Het REFIT-programma zou daaraan een einde maken, snoeien waar nodig en aldus voorrang geven aan wat de burgers wel aanbelangt. Vakbonden en milieuorganisaties waren echter meteen op hun hoede, en vreesden een manoeuvre om het EU-beleid nog eenzijdiger in de richting van de bedrijfsbelangen te duwen.
De nieuwe Commissie Juncker was meteen een enthousiaste opvolger voor REFIT. Ze gaf aan de strijd tegen “red tape” zelfs een institutionele uitdrukking in de vorm van supercommissaris Frans Timmermans, de Nederlandse PvdA-er die er moet op toezien dat elk wetgevend initiatief van de Commissie een meerwaarde biedt. Toen de Commissie op 16 december 2014 haar werkprogramma bekend maakte, kon men er impliciet uit opmaken wat zoal als ballast beschouwd werd. Milieuorganisaties vreesden bijvoorbeeld dat initiatieven rond kringloopeconomie (Circular Economy package, pas in juli 2014 voorgesteld) waaronder recyclage, terugdringen van afvalverbranding en afvalstorten, onder druk van bedrijfslobby’s tot de ballast gerekend zouden worden.
Deze vrees blijkt volledig gegrond. Gisteren (22 januari) verklaarde Karl Falkenberg, EC-directeur-generaal leefmilieu, aan het parlementair comité dat er binnen de Commissie beslist was de richtlijn rond de kringloopeconomie af te voeren, niettegenstaande er steun voor was binnen het Europees Parlement en Europese regeringen (bron: Euractiv). Als reden wordt opgegeven dat de Commissie een veel “ambitieuzer” richtlijn wil die over meer gaat dan afval, maar velen zien hierin een manoeuvre om wetgeving ter zake af te blokken, of op zijn minst uit te stellen. Om de bedrijfslobby tegemoet te komen, met andere woorden.
Afvalverwerking is niet het enige domein waar de Commissie “overbodige wetgevende ballast” wil vermijden. De Nieuwe Werker van 16 januari (blad van de socialistische vakbond ABVV) meldt dat “het hele Europese sociale “acquis” zal worden gescreend op de principes van REFIT”. De bond vreest voor ingrepen in de richtlijnen over informatie en consultatie van werknemers (2002), collectief ontslag (1998), overdracht onderneming (2001), kaderrichtlijn gezondheid en veiligheid (1989), deeltijds werk (1997) en contracten bepaalde duur (1999).
De socialistische vakbond herinnert de Belgische eurocommissaris voor sociale zaken Marianne Thyssen (christendemocrate) eraan dat ze beloofde te zullen zorgen voor een sociaal gezicht van Europa. Maar zou het ABVV niet beter lobbyen bij Frans Timmermans? Traditiegetrouw rekent de bond op de goede banden met de sociaaldemocratische partijen (en aarzelt niet om er in verkiezingstijden stemmen voor te werven) om vakbondsstandpunten op Europees vlak vertegenwoordigd te zien. Zoals we reeds zegden werd supercommissaris Timmermans voor de opstelling van de REFIT-agenda door Juncker expliciet aangeduid.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Andereuropa.org
