Tsaristisch Rusland: een achterlijk en grotendeels feodaal land In 1861 besliste tsaar Alexander II om de lijfeigenen te bevrijden. Elke boer kreeg een stuk land van ongeveer 4 hectare maar moest voor dit stuk land betalen in 49 jaarlijkse betalingen aan de staat. De staat had dat geld voorgeschoten aan de landeigenaars. In 1881, na […]
Oostfronters en jihadisten als idealisten
De recente uitlatingen van de AfD-kopstukken, gesterkt door hun electoraal succes, hebben duidelijk gemaakt dat de Duitse bevolking in zijn geheel nog steeds niet in het reine gekomen is met haar verleden. De zogeheten Vergangenheitsbewältigung, het klaarkomen met, het innerlijk verwerken van het nazi-verleden, blijft onvoltooid. Dat is heel duidelijk in het oosten des lands, […]
Catalonië is Vlaanderen niet
“De Vlamingen moeten even trots zijn op Vlaanderen als de Catalanen trots zijn op Catalonië”, aldus Geert Bourgeois. Dat onze Vlaamse nationalisten een probleem hebben met het gebrek aan Vlaamse “identiteit” in onze contreien is bekend. Maar onze minister-president doet aan politiek en blijkbaar heiligt zijn doel de middelen: het is de Catalanen helemaal niet […]
Merkwaardig restant van stalinistisch bedrog
Ik open het postpakket en lees de lange titel Alexandre Voronski 1884-1943 Un bolchevik fou de littérature. (1) Heb ik een verkeerd boek besteld? Gaat dit over een andere Voronski? Is dat wel de man waarvan ik een biografie wil lezen? Mijn twijfel betreft het in de titel vermelde jaar van overlijden, 1943. Omdat ik […]
Durf doofpot denken – UGent laat Jürgen Pieters terug lesgeven
Wat voorafging: het regende klachten tegen prof Jürgen Pieters wegens seksuele intimidatie. In 2016 werd hij “vrijwillig” op non-actief gezet. Nu komt hij terug lesgeven. De studenten en slachtoffers werden niet ingelicht. Jürgen Pieters is wat je krijgt als je 200 jaar lang seksuele intimidatie aan je laars lapt en zoveel doofpotoperaties hebt dat je […]
Isaak Babel bekent: ‘Thee met Trotski’
De Russische schrijver Isaak Babel wordt tijdens Stalins Grote Zuivering vermoord. Vermeende misdaden: trotskisme en spionage. De ‘bekentenissen’ worden afgedwongen in de beruchte Loebjanka. Hoe het er daar aan toe gaat weten we uit een brief die ik hier eerder gepubliceerd heb. Uit het dossier van Babel vertaal ik de passages waarin de auteur ‘trotskisme […]
De ondervraging van Vsevolod Meyerhold
Vanaf 1934 wordt het voor schrijvers in de Sovjet-Unie levensgevaarlijk om buiten de lijntjes van het socialistisch realisme te kleuren. Letterlijk levensgevaarlijk. In 1939 verklaart de experimentele theaterregisseur Vsevolod Meyerhold: ‘Dit beklagenswaardige en steriele ding dat socialistisch realisme heet, heeft niets met kunst te maken.’ De daaropvolgende dag wordt hij gearresteerd. Zijn misdaad: het beoefenen […]
Is de PVDA populistisch?
De rechtse en minder rechtse bezorgdheid over de opgang van de PVDA leidt nogal wat onder hen ertoe deze partij als populistisch te bestempelen. Volgens de ideologen van het liberalisme zijn uiterstrechts en uiterstlinks elkaars spiegelbeeld. Het klopt dat radicaal rechts van populisme leeft en dat ook het linkse Podemos niet wars is van populistische […]
Mijn grootouders moesten het eens weten
Nee, het gaat niet over mijn coming-out, welke dan ook. Dat was allemaal prima voor mijn grootouders. Mijn grootouders hebben de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Ze waren nog niet volwassen, ze werden het plots wel. Mijn grootvader smokkelde voedsel over de grens van Nederland naar België en kreeg dan slaag van de Duitsers en werd opgesloten. […]
Paul Le Blanc weet hoe je een debat moet aanzwengelen
In 2015 publiceerde de Amerikaanse historicus Paul Le Blanc een nieuwe biografie van Leon Trotski. (1) Twee zaken vallen op. Hij focust vooral op de periode van 1929 tot 1940, de jaren van ballingschap. Wat Le Blanc ook zegt is dat enkele klassiekers van het trotskisme niet origineel zijn. Dat geldt zowel voor de theorie van de […]