De individuen van de hogere klassen in onze samenleving spreken hun ondergeschikten vandaag aan met “meneer” of “mevrouw”, en niet meer met “beste vriend” of gewoon met “hé, jij daar!”. Deze verandering is het gevolg van twee maatschappelijke ontwikkelingen. De eerste dateert van het ogenblik dat de werkende klasse in haar strijd voor een beter […]
Hebben dieren rechten?
Stellen we eerst en vooral dat mensen dieren zijn en dat ze rechten hebben. God heeft ons de heerschappij over de natuur gegeven en dus over de dieren, maar Hij vroeg ons er vriendelijk mee om te gaan: je moet je os laten rusten op sabbat. De apostel Paulus merkte echter op dat deze goddelijke […]
Cultuur tegen civilisatie
De tegenstelling tussen “cultuur” en “civilisatie” ontstond in de neoromantische stroming in Duitsland in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog. Zij heeft een diepe invloed uitgeoefend niet alleen op de “Duitse ideologie” en op de reactionaire denkwereld op weg naar het nationaalsocialisme in het bijzonder, maar ook op de culturele denkers in de rest van […]
Stephen Jay Gould: radicale wetenschap en radicaal socialisme
Ik ben een bewonderaar van Stephen Jay Gould (1941-2002). Deze radicale Amerikaanse socialist was paleontoloog en hoogleraar geologie aan de universiteit van Harvard. Charles Darwin was zijn held. Onder de evolutie-biologen staat hij bekend, samen met Niles Eldridge, voor de theorie van het punctuated equilibrium, het “doorbroken evenwicht” in de evolutie der soorten. Zijn fundamenteel […]
België volgens de New York Times
Men zegt soms, niet helemaal ten onrechte, dat journalisten alles weten over niets. Zo blijkt althans in een artikel dat verscheen in de New York Times van 23 september 2013 in verband met de herdenking van de Slag bij Waterloo die in 1815 een definitief einde maaklte aan Napoleons heerschappij. We begrijpen dat België geen […]
De samenzweringen van Agatha
De theorie van het complot als verklaring van de geschiedenis telt vele aanhangers. Het voordeel van zo’n geschiedopvatting is dat de analyse van de sociale beweeggronden der gebeurtenissen overbodig is. Alles gebeurt in het geheim opbevel van obscure krachten. Als je dat betwist ga je zelf deel uitmaken van het complot. Discussie is dus onmogelijk. […]
Zalig wie zich laat verleiden…
De beoefenaars van het poppenspel, zoals de Franse Guignol en de Engelse Punch and Judy, slagen er in om de kinderen te betrekken in het spektakel. Zij weten heel goed dat het om fantasie gaat ,maar als de marionet vraagt “waar is hij?” dan schreeuwen ze eensgezind “achter je!”. In de vroege cinema reageerden de […]
Het humanitarisme, opium der Verenigde Naties
Het Westen belijdt een nieuwe godsdienst, het humanitarisme. Een van zijn celebranten is de Fransman Bernard-Henri Lévy, groot verdediger van de onderdrukte volkeren (Palestijnen uitgezonderd) en verstokt neoliberaal. Hij aarzelt in zijn kruistochten niet om een loopje te nemen met de waarheid, voor het goede doel natuurlijk, want dat heiligt de middelen. Hij is een […]
Wat voor een beest is dat, de intellectueel?
Het politieke en culturele gebruik van de term “intellectueel” werd geboren aan het eind van de 19de eeuw rond L’Affaire, de zaak van de Franse joodse officier Alfred Dreyfus die in 1894 valselijk beschuldigd werd van spionage en pas in 1906 werd vrijgesproken na een campagne die de 3de Republiek in rep en roer bracht. […]
Meervoudig multiculturalisme
Naar verluidt leven we tegenwoordig in een multiculturele samenleving. Er zijn onder ons mensen die de geur van knoflook en merguezworstjes verspreiden en buren waar het aroma van spruitjes of van zuurkool het raam uitwaait. De tijd waarin iedere regio zijn eigen unieke en ondeelbare geur had is voorbij. Het is een mengelmoes. We weten […]
