1 mei, Dag van de Arbeid. Terwijl ik op zoek ga naar een passend onderwerp, passeert een merkwaardig beeld mijn geestesoog. Ik zie een jongeman, een twintiger. In Amsterdam fietst hij naar de gemeenteraad waarin hij als provo verkozen werd. Het beeld is zwart-wit, het komt uit een tijd zonder kleurentelevisie. De jongeman heet Roel […]
Een balans van de John Reed Clubs
In 1929 doet de Amerikaanse communist Michael Gold een oproep: Go Left, Young Writers! Het uitroepteken markeert het begin van een nieuwe organisatie, de John Reed Clubs. Daarin komen schrijvers, intellectuelen en beeldende kunstenaars samen om er te werken rond thema’s als proletarische literatuur en revolutionaire kunst. In 1929 wordt in New York al een […]
In Hongarije gaat het van kwaad naar erger
In de journalistiek is het fait divers een ondergewaardeerd genre en da’s spijtig, want er valt veel van te leren, soms meer dan van een longread. En je bent er vlugger mee klaar, wat ook meegenomen is. Begin dit jaar wordt mijn oog aangetrokken door zo’n kort bericht: in Boedapest wordt een standbeeld van de Hongaarse […]
Gent, bakermat van democratie en socialisme
Gent, zaterdag 18 maart. — We bevinden ons in een bouwwerk dat Ons Huis heet. ‘Ons’ slaat op de socialistische werkersvereenigingen. En daarnaast staat in gouden letters: ‘Werklieden aller landen vereenigt u.’ Daar hebben we ons verenigd om er de presentatie bij te wonen van een boek over Gent, een bakermat van democratie en socialisme. De […]
Jef Last en André Gide: de politiek zal ons niet scheiden
Ze zien elkaar voor het eerst in 1934, wanneer beiden in Parijs aanwezig zijn op een congres van de ‘Association des Ecrivains et Artistes Révolutionnaires’. Dat verzamelt schrijvers en kunstenaars die sterk onder de indruk gekomen zijn van de Russische revolutie. De Franse André Gide (1869-1951) is er een van. Hij is geen communist, maar […]
Toespraken actie tegen Trump, Francken en Europese muren
We publiceren hieronder de video’s van de toespraken op de actie van 12 februari 2017 tegen Trump, Francken en Europese muren. Deze video’s werden gefilmd door De Wereld Morgen. Toespraak door Assia Missaoui van het Burgercollectief tegen de moslimban en de wet Francken: “Ik geloof dat verandering steeds van onderuit komt, en daarom zullen we […]
Camus versus Sartre
In het naoorlogse Parijs zijn ze de herauten van de menselijke vrijheid. De kranten schrijven uitgebreid over hun trapatsen, want Albert Camus en Jean-Paul Sartre geven een stem aan wie in die tijd jong en zoekend is. Camus en Sartre zijn iconen. En ze zijn vrienden. De vriendschap kan niet blijven duren. De kwestie van […]
Actie tegen Trump, Francken en Europese muren
Via een despotisch ‘executive order’ ontzegde VS-president Donald Trump alle burgers van zeven landen met een moslimmeerderheid de toegang tot de VS. Deze apartheidsmaatregel leidde wereldwijd terecht tot grote verontwaardiging. België bleef daarbij niet achter. In Antwerpen werd spontaan een collectief van verontwaardigde burgers opgericht. Dit collectief bleef niet bij de pakken zitten. In eerste […]
De linkse melancholie van Enzo Traverso
Er zijn veel redenen waarom de generatie van 1968 ter contestatie gegaan is. Een ervan is dat ze zich niet kon neerleggen bij het zogenaamde reëel bestaande socialisme. Dat verklaart mee het succes van maoïsme en trotskisme in die dagen. Elk op hun manier beoordelen die het model dat de Sovjet-Unie etaleert als pervers. Hun alternatieven […]
André Gide kijkt in het hart van het stalinisme
Enige tijd geleden stoot ik in een Trotskibiografie op een passage die meldt hoe de Franse schrijver André Gide de uitgerangeerde revolutionair danig aan ‘t lachen weet te brengen. Ik schrijf er een stukje over: Trotski lacht zich een bult. Waarna mijn aandacht weer naar andere zaken uitgaat, zoals naar het Amerikaanse Partisan Review waarin […]