De vissers van Peru kennen maar al te goed de regelmatige (om de 3 tot 7 jaar) terugkeer van een sterke opwarming van de equatoriale oostelijke Stille Oceaan in de periode rond Kerstmis – die daarom El Niño (het kerstekind) wordt genoemd. Het warme water betekent in een normaal jaar het einde van het visseizoen, […]
Soevereiniteit en jihadisme
De laatste jihadistische terreurdaden hebben me aangespoord om het proza van hun theoretici te lezen. Een artikel van Abdallah Azzam, Zeden en rechtspraak van de jihad, werpt een fel licht op de politieke denkwereld (of juister op het ontbreken van enig sociaal en politiek denken) van deze specialist in moslimrecht die zijn bagage heeft opgestoken […]
Sinterklaas en co in Congo
Het kolonialisme exporteert zijn zeden en gewoonten, zijn ideologie en zijn producten, kortom zijn cultuur. De resultaten van dit beschavingswerk zijn soms grotesk. Grasduinend in een boek van Peter Verlinden, een Vlaamse katholiek die lijdt aan koloniaal heimwee, werd ik getroffen door een foto van een kerstman die cadeautjes uitdeelt aan de kinderen van de […]
Hoe snel zal het water stijgen?
Dit artikel verwijst naar veel beeldmateriaal en grafieken in de voetnoten, zowel in het Nederlands, het Frans als het Engels. Ik raad de belangstellende lezer aan die links op te sporen en naar de beelden te kijken. Ze illustreren heel duidelijk de ongelijkheid tussen de mensen in de Derde Wereld en de mensen hier. Klimaat […]
Sciencefiction en Fantasy
Sinds de wetenschappen en de technologie meer dan ooit onze cultuur bepalen, zijn de religies als dragers van het wonderbaarlijke, het mysterieuze en het geheimzinnige, naar de achtergrond gedreven. Aan het einde van de 19e eeuw ontstonden als gevolg hiervan het genre sciencefiction en wat later wat in het Frans “le fantastique” en in het […]
Vlaamse patatten-mystiek
Het hedendaagse Vlaamse land verschilt in menig opzicht van het vooroorlogse Vlaanderen, zowel cultureel als globaal maatschappelijk. Het minderwaardigheidsgevoel tegenover de Franse cultuur is vrijwel verdwenen. Wallonië is het arme broertje geworden. Vlaanderen is bekend in Frankrijk voor zijn theater, de Antwerpse modewereld maakt zich een naam, de restaurants en bistro’s staan goed aangeschreven, het […]
Marxisme als mythologie
In een aantal radiotoespraken daterend van 1974 heeft George Steiner, een denker die heel wat aanzien geniet in de wereld van de cultuur, het marxisme gerangschikt onder de moderne mythologieën (Nostalgia for the Absolute). Volgens hem wordt een mythologie gekenmerkt door een volledig beeld van de mens “in de wereld”. Een enkele uitzondering hierin doet […]
Sterft gij oude vormen en gedachten… Levende arbeid die dode arbeid vervangt?
Bij een discussie tijdens de Internationale Jongerenschool van de 4e Internationale in Amsterdam (1) ging het over onze visie op een ecosocialistische maatschappij. Ik legde uit dat het kapitalistisch productivisme steeds opnieuw levende arbeid (de arbeidskracht van mensen) vervangt door dode arbeid (door machines) omdat machines meer productief zijn, meer koopwaren op de markt brengen […]
Homeopathie: een mysterieus succes
Homeopathie: een heel gevoelig onderwerp. Je mag het gebrek aan algemene wetenschappelijke kennis aanklagen van wie beweert dat de zon rond de aarde draait, maar opgelet als je twijfelt aan het therapeutisch karakter van de homeopathie. Ik krijg weinig naar mijn hoofd geslingerd als ik het therapeutisch karakter van edelstenen betwijfel, een geloof uit de […]
Reporter Kuifje en schrijver Lu Xün
Lu Xün In 1936 verscheen de eerste versie van De Blauwe Lotus, de avonturen van Kuifje en Bobbie in China. In datzelfde jaar overleed de grote Chinese auteur Lu Xün (Lu Hsün), geboren in 1881. Hij overleed vroeg genoeg wat maakte dat Mao hem kon inzegenen als de geestelijke held van de Chinese wereld der […]