Op 13 januari 1917 komt de Russische banneling Leon Trotski aan in New York ‘waar in de straten de esthetische theorie van het kubisme en in de harten de zedelijke filosofie van de dollar heerst.’ Het zijn Trotski’s woorden en ik haal ze uit zijn autobiografie die je hier in een ouderwetse Nederlandse vertaling van […]
Op zoek naar een passend stukje voor 1 mei
1 mei, Dag van de Arbeid. Terwijl ik op zoek ga naar een passend onderwerp, passeert een merkwaardig beeld mijn geestesoog. Ik zie een jongeman, een twintiger. In Amsterdam fietst hij naar de gemeenteraad waarin hij als provo verkozen werd. Het beeld is zwart-wit, het komt uit een tijd zonder kleurentelevisie. De jongeman heet Roel […]
Henk Sneevliet (1883-1942), rebel in Azië en Europa
13 april markeerde de vijfenzeventigste verjaardag van de dood van de Nederlandse socialistische revolutionair Henk Sneevliet, die samen met zeven van zijn kameraden door de nazi’s werd vermoord. Sneevliet was de leider van het Marx – Lenin – Luxemburg Front, een ondergrondse organisatie die onmiddellijk na de Duitse inval in mei 1940 was opgericht. Sneevliet […]
Een balans van de John Reed Clubs
In 1929 doet de Amerikaanse communist Michael Gold een oproep: Go Left, Young Writers! Het uitroepteken markeert het begin van een nieuwe organisatie, de John Reed Clubs. Daarin komen schrijvers, intellectuelen en beeldende kunstenaars samen om er te werken rond thema’s als proletarische literatuur en revolutionaire kunst. In 1929 wordt in New York al een […]
Londense musea herdenken de Russische Revolutie
Honderd jaar na de gebeurtenissen in Rusland “die de wereld deden wankelen” lopen er momenteel in Londen twee kunsttentoonstellingen over de Russische Revolutie: Revolution: Russian Art 1917-1932 in de Royal Academy of Arts en Imagine Moscow: architecture, propaganda, revolution in het Design Museum. Revolution in de Royal Academy of Arts De tentoonstelling in de Royal […]
Gent, bakermat van democratie en socialisme
Gent, zaterdag 18 maart. — We bevinden ons in een bouwwerk dat Ons Huis heet. ‘Ons’ slaat op de socialistische werkersvereenigingen. En daarnaast staat in gouden letters: ‘Werklieden aller landen vereenigt u.’ Daar hebben we ons verenigd om er de presentatie bij te wonen van een boek over Gent, een bakermat van democratie en socialisme. De […]
Jef Last en André Gide: de politiek zal ons niet scheiden
Ze zien elkaar voor het eerst in 1934, wanneer beiden in Parijs aanwezig zijn op een congres van de ‘Association des Ecrivains et Artistes Révolutionnaires’. Dat verzamelt schrijvers en kunstenaars die sterk onder de indruk gekomen zijn van de Russische revolutie. De Franse André Gide (1869-1951) is er een van. Hij is geen communist, maar […]
2017: Het Luther – Lenin – jaar
Het jaar 2017 telt twee jarigen: de Russische Oktoberrevolutie van 1917 en de geboorte van het protestantisme in 1517, vijfhonderd jaar geleden. In dat jaar afficheerde de augustijnenmonnik Maarten Luther zijn 95 stellingen tegen de aflaten op de deuren van de slotburg van Wittemburg. Het was het begin van een felle strijd met Rome die […]
Forges de Clabecq, een strijd om niet te vergeten
Ter gelegenheid van de 20e verjaardag van de “Veelkleurige Mars” van 2 februari 1997 publiceerde La Gauche, ons tijdschrift in Franstalig België, een artikel van Guy Van Sinoy over deze massabetoging tegen de sluiting van het staalbedrijf Forges de Clabecq. 20 Jaar geleden: met 70.000 in Clabecq Op zondag 2 februari 1997 betoogden 70.000 mensen […]
Hoe herdenkt Rusland de 100e verjaardag van de Revolutie van 1917?
Foto: re-enactment in 1920 van de Russische Revolutie van 1917 Van de Februarirevolutie naar de Oktoberrevolutie Deze week vieren we de honderdste verjaardag van het begin van de “Februari – revolutie” op 23 februari 1917. (1) In volle Eerste Wereldoorlog trekken de vrouwen van Petrograd de straat op tegen het tsarisme en de oorlog. Dit gebeurt […]
